Özellikle futbolcuların idman sırasında kullandığı lakin sadece futbolculara özel olmayan, birçok atlette görebileceğimiz bu tuhaf şeyin ne olduğunu hiç merak etmiş miydiniz?
Sporcularda görebileceğimiz, ”Kara Şövalye Yükseliyor” sinemasını andıran bu maskemsi bu tuhaf şey, “VO₂ Max” olarak isimlendirilen bir test için kullanılıyor aslında.
“VO₂ Max” testi için kullanılan maskenin tam olarak ne olduğuna ve ne üzere bir fonksiyona hizmet ettiğine daha yakından bakalım.
“VO₂ Max” testinde kullanılan aygıt, bir ölçüm yapıyor.
Solunum sürecinde en değerli bileşen olan oksijeni soluduğumuzda ciğerlerimiz onu emiyor ve güce dönüştürüyor. ATP olarak kısaltılan adenosin trifosfat ise hücrelerimize güç veriyor ve nefes verirken karbondioksitin salınmasına yardımcı oluyor. Bu bilgi şimdilik aklımızda dursun ve öteki hususa geçelim.
Futbolcuların ağızlarına taktıkları bu şey, ekseriyetle “VO₂ Max” testini gerçekleştirmek için kullanılan; “metabolic analyzer (metabolik analizör) ” yahut “portable gas analyzer” (taşınabilir güç analizörü) olarak da isimlendirilen bir aygıt. Bu aygıt, sportmenlerin teneffüs gazlarını tahlil ediyor ve antrenman sırasında bedenlerindeki oksijen tüketimini ölçüyor.
Bir nevi atletin azamî oksijen tüketimini belirlemeye yönelik fizyolojik bir test yani.
Test sırasında sportmen, çoklukla futbol alanında, idman bandında ya da bisiklet üstünde maksimum performans sergileyerek antrenman yapıyor ve aygıt; bu esnada alınan ve verilen oksijen ile karbondioksit ölçüsünü izleyerek kişinin ne kadar oksijen kullandığını ve karbondioksit ürettiğini belirliyor.
“VO₂ Max” düzeyi ne kadar yüksek olursa beden da o kadar fazla oksijen tüketiyor ve bu oksijeni azamî ölçüde ATP gücü üretmek için kullanıyor.
Peki tüm bu bilgiler tam olarak ne için gerekli?
Cihazın ölçtüğü bilgiler; atletlerin fizyolojik kondisyonlarını kıymetlendirmek, idman programlarını optimize etmek ve performanslarını artırmak için kullanılıyor. Atletin aeorobik dayanıklılığının ölçüsü olan “VO₂ Max”in yüksek kıymetlerde olması ise daha yeterli performans ve dayanıklılıkla ilişkilendiriliyor.
Ancak bu testi o denli önüne gelen herkes yapamıyor. Ekseriyetle laboratuvar, hastane üzere tıbbi bir tesiste; doktor ya da fitness uzmanı ile antrenörler tarafından gerçekleştiriliyor.
İlginizi çekebilecek başka içeriklerimiz: