Her An Devrilecekmiş Gibi Eğik Giden Bu Hızlı Trenin Neden İptal Edildiğini Öğrenince Fazlasıyla Hak Vereceksiniz
İngiltere 1969’da çağdaş bir demir yolu gerektirmeyen, yüksek süratli bir tren yapmak için kolları sıvamıştı. Yani ülke, neredeyse yüz yıl evvel inşa edilmiş dönemeçli ve dolambaçlı demir yollarında bile inanılmaz bir sürate ulaşabilecek bir trenin peşindeydi.
Öyle ki İngiltere’yi araba ve jet seyahati çağında bile British Rail APT isimli tren kurtaracaktı ama bu tren üretilmiş olsa da birtakım şeyler yolunda gitmedi ve yolcuların işini kolaylaştıracağına onları sıhhatinden etti.
Peki British Rail APT’nin problemi tam olarak neydi?
1960’lı yıllarda İngiltere’nin başı demir yollarıyla sıkıntıdaydı.
O vakitlerde trene binenlerin sayısı 1800’lerin sonlarına kıyasla bile çok daha azdı ve bu sebeple ülkenin her yerindeki demir yolu çizgileri, talep olmaması nedeniyle devayı kapanmakta bulmuştu.
Buradaki sorun ise İngiltere’nin demir yollarının yavaş kalması ve eskimiş olmasıydı. Aslında dünyanın farklı yerlerinde de durum, İngiltere’de olduğundan farksızdı ama onlar, tren seyahatine talebin artması için ellerinden geleni yapıyordu.
Örneğin Japonya yüksek süratli trenlerin özel raylara gereksinim duyduğunun farkındaydı ve bu sebeple yepyeni yüksek süratli demir yolu çizgisi ve binlerce köprü inşa ederek tüneller kazdı.
Fransızlar ise yüzlerce kilometrelik yüksek süratli raylar inşa ederek tıpkı uğraşı gösterdi.
Fakat İngiltere’nin yeni bir demir yolu yapma üzere bir gayesi yoktu. Zira ülke aslında geniş bir demir yolu ağına sahipti ve yolcuların azalması sebebiyle birden fazla kullanılmıyordu.
Bu nedenle İngilizler, İngiltere’nin mevcut demir yolları üzerinde çalışabilecek yeni bir yüksek süratli trenin üretimine karar verdi. Ancak bu iş pek de kolay olmayacaktı zira ülkenin 100 yıllık demir yolu ağı, dönemeçler ve dönüşlerle doluydu.
Ayrıca bir tren seferinin rahatsız edici olması için bir virajı süratli bir halde geçmesi kâfi oluyordu. Zira trendeki yanal kuvvetler, eşyaları masalardan uçurabilir ya da yolcuların ayaklarını yerden kesebilirdi.
Japonlar ve Fransızlar yeni yüksek süratli demir yollarına bu yanal kuvvetleri en aza indirmek için yumuşak ve kümelenmiş kavisler inşa etti.
Fakat İngilizlerin farklı bir planı vardı. Yatık raylar inşa etmek yerine, yatık bir tren yapacaklardı. Raylı vagonları kavislere bir motosiklet üzere eğerek, yolcular üzerindeki yanal kuvvetler en aza indirecek ve hatta büsbütün ortadan kaldıracaklardı.
Bunun için de daha evvelki yatırma süspansiyonlarından farklı olarak, bilgisayarların ve sensörlerin yükü okumaları ve her vagonu faal olarak yatırmaları için su mengeneleri kullanacaklardı.
British Rail APT, bu projeyi gerçekleştirmek için neredeyse 20 yılını harcadı ve bu treni yapmayı başardı.
Adından gelişmiş yolcu treni olarak kelam edilmesi beklenen bu tren, 8000 beygir gücüne sahipti ve bu onu, İngiltere’de bugüne kadar çalıştırılmış en güçlü yurt içi treni yaptı.
Ayrıca British Rail APT, gelişmiş fren sistemi ile süratli bir halde yavaşlayabilir ve bu sayede İngiltere’nin eskimiş demir yollarına ayak uydurabilirdi. Tekrar etkin yatırma özelliği ile bir virajı rastgele bir İngiliz trenine kıyasla, iki katı süratle alabilirdi.
Bu tren 1979’da yapılan testler sırasında, 261 km/s sürate ulaşarak yeni bir İngiliz sürat rekoru kırmayı başarmıştı.
Ancak yatar gövdeli APT, 1981’de hizmete girdiğinde geleceğin treni olarak ilan edilmek yerine medya tarafından büyük bir alay konusu oldu. Zira tren, başta donmuş devreler ve devirme sistemleri olmak üzere birçok teknik soruna sahipti.
Ancak bu meselelerin yanı sıra elbet en rahatsız edici ve katlanılması mümkün olmayan şey, trenin bu yana yatışının yolcuların midesini şiddetli bir halde bulandırmasıydı. Tren üreticileri, ne yazık ki bu durumu hesaba katmamıştı.
Yolcuların şikayetleri öylesine fazlaydı ki birkaç hafta sonra British Rail APT, hizmetten çıkarıldı. Bu sorunu tahlile ulaştırmak ise 3 yıl üzere bir mühlet alacak ve tren, çeşitli testlere tabi tutulacaktı.
1984’te British Rail APT yine tanıtıldı ve yolcuların mide bulantısını ve yol tutmasını azaltmak için birtakım değişimlere uğrayarak hizmette muteber olduğunu kanıtladı.
Fakat artık bunun pek bir kıymeti yoktu. Zira British Rail APT, hiçbir vakit tam potansiyeline sahip olamayacak, yavaş trenlerle tıpkı sınırı ve yüksek suratlar için tasarlanmamış elektrik çizgilerini kullanmak zorunda kalacaktı.
Özetle APT, başarısız bir girişimdi ve 1986’da sessiz sedasız hizmetten çıkarıldı.
İlginizi çekebilecek öbür içeriklerimiz:
