Başarılarıyla Tarihe Damgasını Vuran Kadınlar: Bugünün Bilgisayar Yazılımı Bile Onlar Sayesinde!

Tarih, birçok başarılı bayanın kıssasıyla dolu lakin yıllar uzunluğu tarih yazıcılığı çoklukla erkeklerin monopolünde olduğu için bu bedelli bayanların isimlerine ne yazık ki çok sık rastlayamıyoruz. Biz de bu içeriğimizde tarihe damgasını vuran bayanların küçük bir kısmını bir ortaya getirdik.

Bilgisayar olmadığı tarihte yazılım bulan mı? Evet, o bir bayandı. Radyoaktivite çalışmalarını tıbba taşımak mı? Evet, onu yapan da bir bayandı. Uzay’a inecek beşerli birinci hava aracının yazılımını geliştiren kişi olmak mi? O da bir bayandı.

Tarih, hepsini bir ortaya getirmemizin çok sıkıntı olacağı birçok başarılı ve zeki bayanı barındırıyor. 8 Mart Dünya Bayanlar Günü için hazırladığımız içeriğimizde, birazdan anlatacağımız bedelli bayanların ortasından birini çok yakından tanıyorsunuz! Lafı çok uzatmadan tarihe damgasını vurmuş başarılı bayanlara göz atalım.

Türk ve dünya tarihine ismini altın harflerle yazdıran birinci bayan askerî pilot: Sabiha Gökçen

1913 yılında dünyaya gelen Sabiha Gökçen, çok küçük yaştayken ebeveynlerini kaybetti ve ağabeyi tarafından büyütüldü. Bu esnada Atatürk’e ulaşmayı başardı ve okumaya olan isteğini lisana getirdi. Elbette Atatürk bu isteği geri çevirmedi ve Sabiha Gökçen’in ağabeyinden müsaade alarak onu evlatlık edindi. Hayatı boyunca çok güzel okullarda okuyan ve başarılı olan Sabiha Gökçen, 1935 yılında Türk Hava Kurumunun, Türk Kuşu Sivil Havacılık Okuluna girmeye hak kazandı ve Kırım’a gönderilerek yüksek planörcülük dersleri aldı.

Ardından Eskişehir Askerî Hava Okulunu kazandı ve aldığı eğitimle askerî pilot oldu. Sabiha Gökçen, Türk ve dünya tarihinin birinci bayan askerî pilotu olmuştu. 1996 yılında, ABD Hava Kurmay Koleji merasiminde düzenlenen Kartallar Toplantısı’nda onur konuğu oldu ve dünya tarihine ismini kazıyan 20 havacıdan biri seçildi.

Nobel Ödülü’nü almaya hak kazanan ve bilimi erkeklerin monopolünden çıkaran Marie Curie:

Marie Curie, 1867 yılında Polonya’da doğdu ve büyüdü lakin Polonya’daki bayanlar ne yazık ki o yıllarda üniversite okuyamıyordu. Bu yüzden Marie, Fransa’da okumak için para biriktirdi. Sarbonne Üniversitesine girerek 3 yıl içinde fizik ve matematik diploması aldı. Marie Curie, radyoaktiviteyi incelemeye başladı. Ayrıca radyum ile polonyum elementlerini keşfetti. Bu muvaffakiyetin akabinde Nobel Fizik Mükafatı aldı. Nobel Ödülü’nü alan birinci bayan olmuştu!

Üstelik gittiği üniversitenin birinci bayan profesörüydü ve çalışmalarıyla daha sonra Nobel Kimya Ödülü’nü almaya hak kazanmıştı. Muvaffakiyetleri burada bitmiyordu. I. Dünya Savaşı devrinde röntgen ekipmanı taşıyan bir otomobilin üretimine katkıda bulundu ve radyoaktif unsurlar ile bunların tıp alanında kullanımı üzerine çalışmalar yaptı.

Marie Curie ne yazık ki radyoaktif hususlardan ötürü hasta olarak hayatını kaybetti. Bilim için ölmüştü. Kızı, annesinin muvaffakiyetlerini sürdürmeye devam etti ve o da Nobel Kimya Mükafatı aldı. Marie Curie, bilim dünyasındaki bayanların varlığı için ilham verici bir figür olarak tarihe kazındı.

Bilgisayarların olmadığı periyotta birinci bilgisayar programının anası olmayı başaran Ada Lovelace:

1800’lü yıllarda yaşayan Ada Lovelace, evli ve üç çocuklu olmasına karşın “Kadınlar meskende oturup çocuklarına bakar.” baskına hiçbir vakit boyun eğmedi. Matematik üzerine durmadan çalışmalar yaptı. Geliştirdiği hesaplama metoduyla günümüzün yazılım kavramının tanımlamasını yaptı ve “ilk programlamayı yapan kişi” unvanına sahip oldu.

Hayatı boyunca, bilgisayar biliminde birincilere imza atarak göğüslerimizi kabartan Lovelace, bilgisayar biliminin erkeklere özel olduğu fikrindeki tabuları da yıktı. ABD Savunma Bakanlığı için üretilmiş bir bilgisayar lisanı olan “Ada”, başarılı matematikçi Ada Lovelace’ten geliyor.

Aşkın, acının ve ihtilalin bayanı: Frida Kahlo

Kendi tarifiyle “aşkın, acının ve ihtilalin kadını” olan Frida Kahlo, hayatı boyunca hem fizikî hem de ruhsal birçok acıyla gayret etti. Şimdi 6 yaşındayken çocuk felcine yakalanmasının yanı sıra 18 yaşında otobüs kazası geçirdi ve 32 ameliyatla birlikte yatağa bağımlı yaşamak zorunda kaldı.

Aylarını yatağa bağlı geçirirken bile pes etmedi. Yatağının tavanına astırdığı ayna ile mükemmel otoportrelerini çizdi. Âşık olduğu adam Diego ise onu daima aldatıyordu. Frida, aşkı için çok çabalamıştı lakin beyhudeydi. Diego onu otobüs kazasının acısını bile geçecek düzeyde üzüyordu ve Frida, tüm bu acıları fotoğraflarında canlandırıyordu.

Frida Kahlo, Picasso’nun da katıldığı iki büyük stant açtı ve artık tüm dünya onun muvaffakiyetini biliyordu. Yalnızca eşsiz fotoğraflarıyla de ünlü değildi. Siyasi faaliyetleri, komünizm görüşü ve alışılmamış giysi usulü gibi özellikleri tüm gözleri onun üzerine çeviriyordu. Akciğer embolisi yüzünden hayatını kaybeden başarılı sanatçı Frida Kahlo, son nefesine kadar gerisinde eşsiz sanat yapıtları bıraktı.

Politik zekâsı ve stratejik atılımlarıyla bayanların siyasetteki en değerli temsilcilerinden Kleopatra:

Antik Mısır’ın son Helenistik kraliçesi olan Kleopatra, politik zekâsı ve liderlik yetenekleriyle ön plana çıktı. Üstelik tahta geçtiğinde şimdi çocuk yaştaydı. Mısır krallığındaki karmaşık politik ortamda ayakta kalmayı başardı ve stratejik kararlarıyla ülkesini savundu. 

Kleopatra, Antik Mısır kültürünü müdafaa ve teşvik etme gayretlerinde bulunarak Mısır’ın geleneklerini her daim sürdürmeye çalıştı. Tarihi bir figür olmanın ötesinde bayan başkanların tarih boyunca oynadığı rolü vurgulayan değerli bir simge oldu.

Kadın muharrirlerin sadece kitapları okunsun diye erkek isimleri seçip kitaplarını o isimlerle yayımladığı devirde feminist hareketin kıymetli bir müellifi oldu: Virginia Woolf

Woolf, feminist edebiyatın öncülerinden biri ve yapıtları; bayanın kimliğini, özgürlüğünü, deneyimlerini keşfetmeye yönelik etkileyici bir bakış açısı sunuyor. Bilhassa “Mrs. Dalloway” ve “To the Lighthouse” üzere eseleri; bayan karakterinin karmaşık iç dünyasını, ferdî krizlerini ve toplumsal beklentilerine olan reaksiyonlarını derinlemesine inceliyor.

Kadın haklarına duyduğu ilgiyi ve bu husustaki gayretini öne çıkaran Virginia Woolf; kadınların toplumsal, kültürel ve edebî açıdan güçlenmelerine büyük katkıda bulundu ve onları, daha geniş bir dünya görüşü ile öz itimada teşvik etti.

Ay’a yapılan birinci beşerli inişteki en kıymetli figürlerden Margaret Hamilton:

Margaret Hamilton, Apollo 11’in baş mühendisiydi ve yazılım konusunda başkandı. Ay’a yapılan birinci beşerli inişte kritik bir figürdü. Onun liderliğindeki yazılım, Apollo 11’in Ay’a inançlı bir halde inmesini sağladı. Yazılımla münasebeti elbette burada bitmedi. Bilgisayar yazılımındaki kusurları tespit edip düzeltmek için çok ayrıntılı bir kusur ayıklama formülü geliştirdi. Bugün bile yazılım güvenliği bahislerinde Hamilton’ın öncülük ettiği prensiplerin ışığında ilerlemeler katediliyor.

Margaret Hamilton; bilgisayar bilimine ve yazılım mühendisliğine olan katkılarıyla hem bilim dünyasında hem de genel olarak toplumda öncü bir bayan hâline geldi. Onun muvaffakiyetleri, bayanların bilim ve mühendislikte daha fazla temsil edilmesini sağladı ve birçok bayanı cesaretlendirdi.

İskit Türklerinin ve dünyanın birinci bayan hükümdarı: Tomris Hatun

MÖ 6. yüzyılda yaşadığı varsayım edilen Tomris Hatun; zekâsı, gücü ve savaşçı ruhuyla ön plana çıkıyordu. Eşi öldükten sonra tahta çıkan Tomris, halkına en güzel periyotlarını yaşattı ve o periyodun en güçlü imparatorluklarından biri olan Persleri mağlup etti.

İşte tüm bu bayanlar, tarih boyunca muvaffakiyetten muvaffakiyete imza attı ve tarih sayfalarına isimlerini altın harflerle yazdırarak öbür bayanlara ilham kaynağı oldu. Umuyoruz ki toplumun bayanlara bakış açısı her geçen gün biraz daha gelişecek ve bayanlar da gelişmeye sürat kesmeden devam edecek. 8 Mart Dünya Bayanlar Günü kutlu olsun!

İlginizi çekebilecek öteki içeriklerimiz: