Dinozorlardan Bile Önce Dünyamızda Var Olan Çekirgelerin Okudukça ‘Vay be’ Dedirtecek Özellikleri

Zıplamalarıyla ön plana çıkan çekirgeler hakkında aslında bilmediğimiz o kadar çok farklı özellik var ki! Gelin bu küçük hayvanların dünyasını keşfedelim ve çekirgeler hakkında enteresan bilgileri öğrenelim.

Dünyanın neredeyse her yerinde bulunan çekirgeler; büyüleyici zıplama yetenekleri, çıkardıkları sesler ve karakteristik gözleri ile tanınırlar. Binlerce tipleri vardır ve çok uzun vakittir gezegenimizde varlıklarını sürdürürler.

Hazırsanız birbirinden enteresan özelliklere sahip olan çekirgelerin dünyasına yanlışsız bir seyahate çıkalım ve çekirgeler hakkında sizi hayrete düşürecek değişik bilgileri ortaya çıkaralım.

Dünyada 10.000’den fazla çekirge çeşidi var.

Kuzey ve Güney kutuplarının yakınındaki nispeten soğuk bölgeler hariç dünyanın çabucak hemen her yerinde bulunan çekirgelerin o kadar çok tipi var ki 10.000’in üstüne ulaşıyor. Türkiye’de olan çekirge tiplerini; yeşil çekirge, kara çekirge, Fas çekirgesi, Madrap çekirgesi ve İtalyan çekirgesi olarak sıralayabiliriz.

Bunların dışında acrididea, tettigoniidea, gryllidea, pamphagidea, tenaoceridea gibi birçok familyaları var ve familyaların içinde pek çok alt cins daha bulunuyor.

Çekirgelerin kulakları karınlarında.

Çekirgeler hakkında değişik bilgilerden hiç elbet en tuhafı; işitme organlarının başlarında değil, karınlarında bulunması. Ses dalgalarına reaksiyon olarak titreşen bir çift zar, kanatların altına sıkıştırılmış karın kısmının her iki yanında yer alıyor. “Timpanal organ” ismi verilen bu kolay kulak zarı, başka çekirgelerin seslerini duymalarını sağlıyor.

Ayrıca pek sağlıklı duyma yetileri yok ve ses perdesini çok güzel ayıramıyorlar. Bilhassa erkek çekirgelerin sesi melodik değil. Seslerini, başkalarından ayrılan ve belirli bir çeşidin erkek ile dişilerini kur yapan karakteristik bir ritim üreterek kullanıyorlar. Bu sesleri ise art bacaklarının iç kısmındaki çıkıntıları, kanatlarının kalınlaşmış kenarlarıyla temas ettirerek çıkarıyorlar.

Çekirgelerin birleşik gözleri var.

Çekirgeler hakkındaki ilginç özelliklerden bir öteki ise daha evvel dikkatinizi muhtemelen çekmiş olan gözleri. Pek çok altıgen merceğe sahip, çok yüzeyli, büyük ve şişkin yapıdaki bu gözlerin; geniş bir görüş alanı var. Birden fazla istikametteki hareketi algılayarak yırtıcıları ve potansiyel partnerlerini tespit ediyorlar.

Çekirgeler, dinozorlardan evvel dünyada varlardı.

Günümüzün çekirgeleri, dinozorların dünyada var oluşundan çok evvel yaşayan eski atalardan geliyor. Fosil kayıtları, ilkel çekirgelerin birinci olarak Karbonifer Devirde, yani 300 milyon yıldan daha uzun bir müddet evvel ortaya çıktığını gösteriyor. Birçok eski çekirge, fosil olarak korunuyor.

Bu kadar uzun evrimsel tarih boyunca hayatta kalmaları, değişen ortamlara karşı ne kadar sağlam olduklarını ve ahenk sağlayabildiklerini deliller nitelikte bir özellik.

Çekirgeler, kendilerini savunmak için tükürebilirler.

Eğer daha evvel bir çekirgeyle karşı karşıya geldiyseniz üzerinize kahverengi bir sıvı tükürdüğünü görmüş olabilirsiniz. Bilim insanları bu davranışın bir nefsi müdafaa aracı olduğuna ve sıvının avcıları uzaklaştırmasına yardımcı olduğuna inanıyor.

Bazıları ise çekirgelerin “tütün suyu” tükürdüğünü söylüyor. Bunun nedeni muhtemelen çekirgelerin tarihî olarak tütün mahsulleriyle ilişkilendirilmesi.

Çekirgeler, büyük bir yıkıma ve kıtlığa neden olabilirler.

“Çekirge salgını” diye bir şeyi hiç duymuş muydunuz? Kimi çeşitler, gerilerindeki tüm mahsulleri ve öteki bitki örtüsünü tüketerek arazi üzerinde seyahat edebilir. Bu gerçekleştiğinde büyük bir besin kaynağının kaybolması nedeniyle tüm bölgeler harap olabilir. Bilhassa çekirgelerin en yaygın olduğu Afrika, Asya ve Orta Doğu’da açlık ve kıtlığa neden olabilme potansiyeline sahipler.

Günümüzde bu türlü bir salgın olmasa da çekirgeler yerlere önemli ziyanlar verebiliyor. Hatta sırf ABD’de yıllık olarak 1.5 milyar dolar ziyana yol açıyorlar. Fakat tüm bu yıkımın yanında haşere denetimini de sağladıklarını atlamamak gerek.

Dünyanın en büyük çekirgesi, fareden daha ağır.

Dünyanın en büyük çekirge tipi “giant weta”, 71 gram tartısına kadar çıkabiliyor. Yani ortalama 3 farenin toplam ağırlığına! 10 cm’e kadar uzayabilen bu çekirge tipi, bir kalemden bile büyük olabiliyor… Lakin korkmanıza gerek yok, ekseriyetle Yeni Zelanda’nın kimi adalarında yaşıyorlar. En küçük cinsleri ise ortalama 2 cm uzunlukta.

Bazı çekirge çeşitleri zehirli olabilir.

Genel olarak çekirgelerin büyük bir çoğunluğu zehirli değil ve insanlara ziyan vermiyor ancak istisnai kimi çekirge tipleri ziyanlı olabiliyor. Tabiattaki başka canlılarda olduğu üzere özellikle renkli ve dikkat cazibeli olan çekirge tipleri zehir içerebiliyor. Bu zehri çoklukla savunma sistemi olarak kullanan çekirgelerin insanlara ziyan vermesi neredeyse imkânsız diyebiliriz.

Çekirgelerde bulunan zehir; birtakım balıklarda olan “tetrodotoksin” isimli toksinin birebiri ve çekirgeler bu toksini ekseriyetle kendilerini avlayan kuşlar ve memeliler üzerinde kullanıyor. Yani bir çekirge tarafından ısırılırsanız hiçbir halde korkmanıza gerek yok. Zati beşerler olarak çekirge ısırıklarını fark etmeyiz bile! Yalnızca ekstra bir alerjiniz varsa lakin o vakit tepki gösterebilirsiniz.

Çekirgeler sırf zıplamaz, birebir vakitte uçabilir.

Çekirgeler hakkında değişik bilgilerden bir oburu ise uçma yetenekleri. Çekirgeleri en çok zıplamalarıyla tanısak da evet, aslında uçabiliyorlar. Eh, o kanatları boşuna yok herhalde? Hatta birçok çekirge çeşidi, uygun birer uçucu ve düşmanlarından bu halde kaçıyorlar. Zıplamayı, tehlikeden uzaklaşma emeliyle birinci adım olarak yapıyorlar ve zıpladıktan sonra uçmaya başlayabiliyorlar.

Çekirgelerin uçma yeteneği birebir vakitte yemek bulmaları için de bir araç. Çoklukla yaprakları, sapları, çiçekleri ve tohumları yiyorlar. Yiyebilecekleri besinlerin pek olmadığı yerlerdeyseler uçarak yiyecek arıyorlar. Hatta günde yaklaşık 50 km kadar yol katedebiliyorlar!

Hayvanlar dünyasından çekirgelerin; zehirli çeşitleri, tükürmeleri, en büyükleri, uçan çekirgeler üzere enteresan özelliklerinden birçoğunu görmüş olduk. Konutumuza girse tahminen de çığlık çığlığa kaçacağımız bu minik canlıların ne kadar fazla ve biricik özellikleri var değil mi? Çekirgeler üzere diğer hayvanların da farklı özelliklerini okumak isterseniz yorumlara yazabilirsiniz!

Hayvanlarla ilgili öbür içeriklerimize göz atabilirsiniz: