Japonya ve Tayland İngiliz Sömürgesi Olmamalarına Rağmen Trafik Neden Onlardaki Gibi Soldan Akıyor?

Japonya ve Tayland, dünyadaki birden fazla ülkenin tersine sol trafik akışını benimsedi. Dünya nüfusunun sırf %35’inin trafik akışında sol tarafı kullandığını düşünürsek, bu iki ülkenin zıt kurallara sahip olması pek çok kişi tarafından sıra dışı olarak karşılanabiliyor. Pekala bu durumun trafik güvenliği açısından avantaj ve dezavantajları nelerdir?

Dünyada trafiğin akış tarafı, ülkelerin tarihî ve kültürel etkenlerinden dolayı vakit zaman farklılık gösterebiliyor. Kimi ülkelerde trafik sağdan akarken, kimilerinde soldan akmaktadır. Bu ülkelerden en şaşırtan olanlar ise Asya kıtasında yer alan Japonya ve Tayland.

Trafiğin soldan akan birtakım ülkelerin, vaktinde İngiliz sömürgesi olması; trafiğin neden solda aktığını açıklar nitelikte fakat tarihlerinde hiçbir vakit İngiliz sömürgesi altına girmemiş olan Japonya ve Tayland, bir biçimde bu azınlığa girmiş durumda. Sahiden, o vakit neden trafikleri aksi bir biçimde akıyor?

Japonya’da trafiğin akış tarafı, aslında biraz da samurayların tesiriyle belirlendi.

Japonya’da 12. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar devam eden feodal dönemde samuraylar, ülkenin en güçlü ve saygın sınıfıydı. Samuraylar at üzerinde kılıç kullanırken, sağ ellerini kullanmaları gerekiyordu. Bu yüzden at otomobilleri ve yayalar da yolun solundan gitmeyi tercih ediyorlardı. Böylece sağ elleri boşta kalıyor ve muhtemel bir saldırıya karşı hazır oluyorlardı.

Tek sebebi at üzerinde kılıç kullanmaları da değildi; genelde kılıçların kınını sol tarafında taşıyan samuraylar, kılıçları bir diğeri tarafından çalınmasın diye her vakit hazırlıklı geziyordu. Muhtemel bir tehlike durumunda kılıçlarını, sağ elleriyle sol taraflarından daha kolay ve süratli bir halde çıkarabiliyordu.

Ancak Japonya, 19. yüzyılın sonunda Batı ülkeleriyle ticaret yapmaya başladığında trafiğin akış istikametini değiştirmeyi düşünmedi. Çünkü ülkenin coğrafik pozisyonu ve izole siyaseti nedeniyle, ülkeye çok az sayıda yabancı araç girmişti.

Ayrıca Japonya’nın birinci demir yolu sınırı da İngiltere’den alınan trenlerle ve İngiliz mühendislerin yardımıyla kurulmuştu. Bu da trafiğin soldan akmasını destekleyen bir faktördü. Trenlerin soldan akışı doğal olarak araç trafiğinin de birebir halde akmasına sebep oldu ve Japonlar, bu tercihlerini geçmişte resmî olarak açıklamasa bile bir kural olarak benimsedi.

Peki ya Tayland’ın bu tercihinin ardında hangi sebep vardı? Bu sorunun karşılığı, biraz daha farklı.

Bu durumun sebebi, Japonya’nın aksine daha yakın bir tarihte ortaya çıkmıştır. Tayland, 20. yüzyılın başında arabaların yaygınlaşmaya başladığı dönemde, trafiğin akış tarafını belirlemek zorunda kalmıştı.

Ülke, o vakitler Siam olarak bilinen bir krallıktı ve İngiltere ile yakın bağlar içindeydi. İngiltere, Tayland’a demir yolu çizgisi kurma ve araba satma konusunda yardımcı olmuştu. Bu da Tayland’ın trafiğin akış istikametini soldan seçmesine neden olmuştu.

Tayland, 1912 yılında trafiğin akış istikametini resmî olarak soldan ilan etti. Bu karar, Tayland’ın komşuları olan Kamboçya, Laos ve Myanmar üzere ülkeleri de etkiledi ve bu ülkeler de trafiğin akış istikametini soldan olarak belirlediler.

Trafiğin aykırı istikamette akmasının ne üzere eksi ve artı istikametleri var?

Sürücüler açısından bakıldığında, trafiğin soldan aktığı ülkelerde araçların direksiyonu sağ taraftadır. Bu da şoförlerin yolun sol tarafındaki araçlara ve yayalara daha yeterli bakmasını sağlar. Ayrıca sürücülerin birçoklarının sağ elini daha uygun kullanabildiği düşünülürse, direksiyonun sağ tarafta olması ani kırma üzere durumlarda daha süratli refleks göstermelerine sebep olabilir.

Yayalar açısından bakıldığında, trafiğin soldan aktığı ülkelerde yaya geçitlerinin sağ tarafından başlamak daha inançlıdır. Zira böylelikle yayalar, karşıdan gelen araçları daha uygun görebilirler. Ayrıyeten yayaların birçoklarının sağ gözünün sol göze oranla daha baskın olduğunu baz alırsak, bu ülkelerde çevre denetimi sağ gözle yapıldığı için kaza oranı daha da azalabilir.

Biraz da dezavantajlarından bahsedelim: bu ülkelerde araç kiralama yahut satın alma işlemleri daha sıkıntı olabilir. Çünkü dünyada trafiğin sağdan aktığı ülkeler daha fazladır ve araç üreticileri de ekseriyetle direksiyonu sol tarafta olan araçlar üretirler. Bu da araç bulmanın ve fiyatlarının daha yüksek olmasına neden olabilir.

Ayrıca bu ülkelerde seyahat eden turistler için de birtakım zorluklar olabilir. Çünkü turistler, kendi ülkelerindeki trafiğe alışkın oldukları için araç kullanmakta yahut yaya olarak yolda yürümekte zorlanabilirler. Bu da kazalara yahut cezalara sebebiyet verebilir.

Dünyadaki ülkelerin sadece %35’inin soldan trafik akışına sahip olduğundan bahsetmiştik. Pekala, listede öbür hangi tanıdık ülkeler var?

İşte o ülkelerin listesi:

• Avustralya, Bahamalar, Bangladeş, Barbados, Birleşik Krallık, Endonezya, Güney Afrika, Hindistan, Hong Kong, İrlanda, İngiltere, Jamaika, Japonya, Kenya, KKTC, Maldivler, Malezya, Malta, Montserrat,  Mozambik, Namibya, Nepal, Pakistan, Papua Yeni Gine, Singapur, Solomon Adaları, Sri Lanka, Tanzanya, Tayland, Uganda, Yeni Zelanda, Zambiya ve Zimbabve

Daha evvel de “Bu ülkelerin mi trafik akışı ters yoksa bizimki mi?” temalı bir içerik yapmıştık:

Peki ya siz ne düşünüyorsunuz? Sizce trafiğin soldan akması mı daha mantıklı yoksa sağdan mı? Yorumlarda belirtmeyi unutmayın.

Uzak Doğu ülkeleri ilginizi çekiyorsa aşağıdaki içeriklerimize de göz atabilirsiniz: