Kredi Kartı Kullanımı Gerçekten de Enflasyonun Yükselmesine Neden Oluyor mu?

Kredi kartı kullanımının fazla olmasının da enflasyonu yükselttiğini söyleyen Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıklamaları tartışma yarattı. Kredi kartı kullanımı nitekim enflasyonu etkiliyor mu?

Türkiye’de kredi kartları kullanımı son yıllarda gitgide artmış durumda. Cebimizdeki 8,6 cm’ye 5,4 cm’lik plastik kartlar hayatımızın merkezinde yer alıyor.

Geçtiğimiz günlerde Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kredi kartlarına taksitli süreç yapılması konusunu gündeme getirmiş ve “Dünyada yalnızca bizde var. Bu âlâ bir şey değil.” demişti.

Kredi kartı kullanımının artmasının enflasyonu tetikleyen etmenlerden olduğu belirtilmişti. Peki bu durum nitekim bu türlü mi?

Enflasyon, özünde piyasadaki paranın çoğalmasıdır.

Enflasyonun artık yapacağım tarifini anlamak biraz baş karıştırıcı olabilir, o yüzden lütfen bütün dikkatinizi verin: Her şeyin fiyatının artmasına enflasyon denir.

Bu çok teknik tahlilden sonra enflasyonun kendi başına berbat bir şey olmadığının farkına varmamız gerekiyor. Halkın alım gücü etkilenmiyor olsaydı enflasyon kimsenin umrunda olmazdı.

Bugün 100 lira alırken 90 liraya geçiniyorsanız, yarın 110 lira alırken de 99 liraya geçiniyorsanız bu durumda enflasyona çok da üzülmezsiniz. Kâğıt üzerinde aylık %10 enflasyon var ancak alım gücü de birebir oranda artıyor. Öncelikle bu bilgileri bir cebimize koyalım, ileride soracağım bunları. 

Şimdi daha çok maaş ödeniyorsa, piyasada daha çok para varsa paranın bedeli düşüyor. Böylelikle enflasyon ortaya çıkıyor. Kredi kartı kullanımı, ister inanın ister inanmayın paranın bir kısmını sanallaştırıyor.

İşlemler kredi kartı ile yapıldığında, aslında hiç var olmamış paralar birtakım bilgisayarlardan öbür birtakım bilgisayarlara gidiyor. Bankalararası Kart Merkezi’nin sitesine bakalım, “Kredi kartı ile yapılan alışverişlerin enflasyonu düşürücü bir tesiri vardır. Para arzındaki artış tıpkı devirde enflasyonu 0,13 oranında artırırken, kredi kartı harcamaları birebir devir enflasyonu 0,13 oranında düşürür.” deniyor. 

Koskoca Bakan bizi kandırdı mı? Hayır.

Hayır. Kredi kartları iki ucu keskin bıçaktır. Kredi kartı kullanım bedelleri ve kurulları yüzünden de bir enflasyon olur. Bir AVM’den değil de bir semt çarşısından alışverişe çıktığınızda bu durumu aslında daha net görürsünüz.

Üç giyilmede şeffaflaşan, 5’li satılan çorapların üstünde sarı kartonda “Nakit 50, Kartta 55” yazıyor ya, hah işte o ortadaki 5 lira bizim çoraptaki %10 enflasyonumuz aslında ve büsbütün ödeme biçimimize bağlı olarak hem var hem yok. Schrodinger’in enflasyonu, biz ödeme yapana kadar var mı yok mu muhakkak değil. 

İkinci öge ise taksitlerdeki vade farkı. Diyelim ki yılbaşı ikramı olarak annemize airfryer aldık zira anneler her şeyin en düzgününü hak eder. Gittik şu içerikten bir airfryer seçtik. (Böyle de kendi sitemizde yazdığımız yazıdan kendi yazımıza reklam alırım.)

Şimdi örnek model gösterip kimseyi de zapturapt altına almak istemiyorum, diyelim ki bir model seçtim ve bu modelin fiyatı 5000 TL. Taksitte vade farkı ödemiyorsam çok da sorun değil lakin vade farkı varsa ve toplamda 5800 TL ödeyeceksem aslında aygıt için yaptığım ödeme arttı, üç aylık bazda bakınca %18 enflasyon yaratmış oldu. 

Öte yandan akademik çalışmalara baktığımızda Türkiye’de kredi kullanımı arttıkça da enflasyon artıyor zira piyasadaki para arttıkça ne oluyordu? Paranın kıymeti düşüyordu, evet. (Sorucam bunları dememiş miydim?)

Kredi kartlarımızın uzun taksit vadeleri ve anlık alım gücümüzün ötesinde harcama yapmaya müsaade vermesi nedeniyle para arzı kısmen de olsa artmış oluyor çünkü şirketlerin tek sistem hesap planında alacakları gözükür. 

Tamam da kredi kartları hiç mi kullanılmamalı?

Asgari fiyat 17 bin 2 lira olarak açıklandı. 9000 lira kira veren bir vatandaş olduğumuzu varsayalım. Yemek yedik, fatura ödedik derken bir şey alamaz hâle geliyoruz.

Bu yüzden de gidip bir şeyleri kredi kartına taksitle aldığımızda aslında kredi oranlarına kıyasla daha ucuza kredi kullanmış oluyoruz. Bu da bizim alım yapabilmemizi sağlıyor.

Biz bir şey alıyorsak bunu birinin bize satmış olması gerekiyor. Böylelikle ekonomik döngü devam etmiş, çarklar dönmüş oluyor. 

Görüldüğü üzere kredi kartı kullanımı, öteki hiçbir etken olmayan durumda aslında enflasyonu düşürücü tesire sahip lakin öteki etkenlerle birleştiğinde enflasyon üzerinde nitekim de artış tarafında bir tesirde bulunabiliyor. Kredi kartlarını kolay finansman olmaktan çıkarmak yerine dengeleyici siyasetler, geçiş yapmayı daha kolay kılabilir üzere gözüküyor. 

İlginizi çekebilecek başka içeriklerimiz: