Antik Roma’da Kadınlara Yapılan Cinsel Saldırıları Okuyunca Uzun Süre Kendinize Gelemeyeceksiniz!

Kadınlara yönelik cinsel atak ve istismar olayları, tarihin çabucak hemen her periyodunda birbirinden farklı halleriyle gözler önüne serilmiş durumda. Bu acımasız ve adaletten mahrum olaylar, Antik Roma periyodunda de hatırı sayılır bir biçimde yaşanmış ve birtakım kaynaklara bahis olmuş vaziyette.

Bu stil durumlar 1000 yılı aşkın bir müddet karar süren Roma uygarlığında, kadınları istemedikleri şeyleri yapmaya zorluyor ve maalesef kanunlar da pek onlardan taraf olmuyordu. Kadınlar üstüne üstlük çoklukla hak etmedikleri cezalarla da baş edebiliyorlardı. 

Peki, Antik Roma bayanları bu olaylardan nasıl etkilenmişti?

İlk olarak Sabine bayanlarıyla başlayalım.

Bazı tarihçiler Sabine bayanlarına yapılan istismarı, Roma emperyalizminin gelişiminde bir dönüm noktası olarak görür. Çoklukla Livy lakabıyla bilinen muharrir Titus Livius, devrin öne çıkan tarih yazarlarındandır ve Sabine bayanlarının başına gelenlere, onun kaleme aldığı eserler sayesinde tanıklık ederiz.

Roma, Romulus’un hükümdarlığı sırasında sadece erkeklerden oluşuyordu ve Livy’nin tabir ettiğine nazaran bu hükümdar, komşu kabileden olan bayanları erkeklerle yaşamak üzere Roma’ya getirmek istedi.

Ancak kabileler bu fikre sıcak bakmadı ve Romulus, Neptün onuruna düzenlediği oyunlara tüm komşu ulusları davet etti. Bu aktiflik sırasında Romalı erkekler, Sabine bayanlarına karşı bir cinsel akın başlattı ve Sabine bayanlarının babaları, erkekler ortasında bayanlar uğruna kan dökülmesini önlemek için ortaya girdi.

Dönem içindeki Ovid isimli bir öbür müellif, bir yapıtında, genç erkeklere aşka nasıl yaklaşmaları konusunda rehberlik etmeyi amaçladı.

Bu kitapta halka açık ortamlarda bayanlarla flört etmenin çeşitli prosedürleri açıklandı. Müellifin tabirlerine nazaran şenliklere katılan bayanlar, kolay hedeflerdendi. Ovid bu kitabında erkek okuyucularına, bir kartalmışçasına maksatlarını uzaktan seçmelerini tavsiye etmişti. 

Yazar bununla kalmadı ve birinci Romalıların Sabine bayanlarını kaçırmasını, kendi niyetleriyle paralellik kurarak aktardı. Kısaca bu yolla Romalı erkeklerin bayanlara yönelik bu davranışları, cinsel isteklerinin peşinden gitmeleri için desteklenir hale geldi.

Yine Livy isimli müellifin gösterdiği kaynaklara nazaran Lucretia’ya gerçekleştiren tecavüz de Sabine bayanlarının öyküsünden pek de farklı değildi.

İçlerinde Etrüsk hükümdarının oğlu Sextus Tarquinius’un da bulunduğu bir küme genç asker, bir akşam kimin ahlaken daha dürüst bir eşe sahip olduğunu karşılaştırmaya karar verdi. Lucretia’nın eşi de karısının bu yarışta zafer kazanacağını argüman etti.

Bu iddiayı duyan genç askerler, eşleri yokken karılarının ne yaptığını görmek için konutlarının yolunu tuttu. Meskenlerine giden erkekler, eşlerini öbür erkeklerle gördü fakat Lucretia, köle kızlarıyla yün eğiriyordu.

Ancak Etrüsk hükümdarının oğlu Tarquinius, Lucretia’ya tutkuluydu ve bu genç bayanın odasına gizlice girerek onu bir hançerle tehdit etti. Lucretia, ya Tarquinius ile birlikte olacaktı ya da ölecekti. Bu aşağılanmaya daha fazla dayanamayan Lucretia, intihar etti.

Antik Roma’da yaşananlar sadece bunlarla hudutlu değildi. 

Cumhuriyet periyodunun başlangıcında Appius Claudius isimli bir aristokrat, Virginia isimli genç bir bayana cinsel akında bulunmaya çalışmıştı. Virginia, Appius’un birinci saldırısından kurtulmayı başardı ama Appius, birtakım kurnazlıklarla hakim karşısında Virginia’yı hatalı çıkararak istediğini elde etmeyi başardı.

Virginia’nın durumundan haberdar olan birçok insan, epeyce öfkelendi ve Virginia vesilesiyle bu olaydan sonra yapılan birçok ıslahat, sıradan insanların özgürlüklerinin genişlemesine büyük katkılar sağladı. Bu sayede Romalılar için Virginia, tıpkı Lucretia üzere bir bağımsızlık simgesi haline geldi.

Bu devirde cinsel hücum kanunları elbette yok değildi.

İlk imparator Augustus tarafından yasa dışı cinsel davranış ve taarruzları cezalandırmak emeliyle, Stupidum kuralları yürürlüğe getirildi. Bu kurallara nazaran bir erkek ile bir fahişe ortasındaki cinsel faaliyet yasaldı ancak bir erkek ile dul ya da bakire bir soylu bayan ortasındaki cinsellik yasal değildi. 

Ek olarak tecavüz faili, şiddet ya da cürüm yasası kapsamında hatalı sayılabilirdi. Cinsel hücuma uğrayan bayanlar kendileri için şikayette bulunamaz, bunun yerine sorumluluk bayanların kocalarında ve babalarındaydı. Ayrıyeten tecavüzden karar giyenlerin cezası, kabahatin kademesine nazaran değişirdi.

MS 306 ile 337 yılları aralığında karar süren imparator Konstantin ise bakireleri tecavüzle alakalı olumsuz etkileyecek kanun değişiklikleri yaptı.

Yasalar, tecavüze uğramaktan rahatsız olanlar ve herhangi biriyle cinsel bağlantıyı destekleyenler arasında bir ayrıma gitti. Bakire bir bayanın biriyle cinsel yakınlaşması tespit edilirse, yakılarak öldürülürdü. Bu kişi şayet rahatsızsa ve kendi iradesi dışında bir durum kelam mevzusuysa, daha hafif cezalara çarptırılırdı. 

Neyse ki bundan yaklaşık 200 yıl sonra Justinianus devrine gelindiğinde, bu tıp acımasız yaklaşımlar son buldu ve yeni yasalar çıkartıldı. Bu maddelerden biri; tecavüze uğrayan bayanların, bu olaydan sorumlu tutulmayacağına yönelikti.

Özetle Antik Roma’da bayanlara yönelik gerçekleştirilen cinsel ataklarda, toplumun büyük oranda bir eşitsizliğe mahkum olduğunu görmek mümkün. O devirde kelam konusu bayanların şikayetleri nadiren dikkate alınırdı ve adalet, bir epey güç tecelli ederdi.