Ardında Büyük Bir Felaket Gizli: Buzdolabı Kapaklarının Mıknatıslı Olmasının Sebebi Aslında Nedir?

Buzdolapsız bir hayat düşünebilir miyiz? Muhtemelen hayır. Lakin buzdolabı kullanımlarının yeni yeni yaygınlaşmaya başladığı 1900’lü yılların başında, öylesine müthiş olaylar yaşadın ki beşerler, “nereden çıktı bu icat?” demekten kendini alıkoyamadı.

Buzdolapları, hayatımızı kolaylaştıran olmazsa olmazlarımızdan. Ancak bu tip elektronik eşyalar, bazen aklımıza hiç gelmeyecek felaketlere de sebep olabilecek bir boyutta. Hele mevzubahis çocuklar olduğunda onların güvenliği için ince eleyip sık dokumamak mümkün değil.

Peki vaktinde buzdolaplarıyla ilgili nasıl bir sorun yaşandı da bu durum, insanlarda büyük bir tasa kaynağı haline geldi?

İlk etapta üretilen buzdolapları, buz bloklar kullanılarak yiyecekleri soğutmaya yarayan bir konut aleti olarak tasarlanmıştı.

1930’ların başında Amerika’da epey popülerleşmeye başlayan buzdolabı ünitelerindeki kapılar, mekanik bir mandal kullanılarak kapatılırdı. Lakin bu sistem, beraberinde büyük bir felaketi de getirdi. 

1950’li yıllarda sadece 2 sene içerisinde toplam 54 çocuk, bu mesken tipi buzdolaplarında mahsur kaldı ve 34’ü hayatını yitirdi. Bunun en büyük sebebi ise o vakitlerin buzdolaplarının içeriden açılamıyor oluşuydu. 

Hal bu türlü olunca vatandaşlardan, kullanılmayan buzdolaplarının kapaklarını sökmeleri istendi. Hükûmet bununla da sonlu kalmayıp halktan, mandallı buzdolaplarını elden çıkarmalarını mecburî kılan bir yasa çıkardı. 

Buzdolabı güvenlik yasası ismi verilen bu kanun, buzdolabı kapaklarının kapalı kalmasına yönelik bir zorunluluktu.

Böylelikle dünyanın her yerinde 1958 yılında sonra üretilen tüm buzdolaplarında, mandal yerine manyetik bir sistem kullanılacaktı. Neyse ki bu maddeyle birlikte geçmiş yıllarda üretilen tüm buzdolapları elden geçirildi ve buzdolabında mahsur kalmaya bağlı çocuk vefat oranlarında bir oldukça azalma sağlandı.

Aslında bu ölümlerinin en temel sebepleri; buzdolaplarının içindeki havanın hayli yetersiz oluşu, çocukların açmaya gücünün yetemeyeceği kadar ağır bir kapakla tasarlanmış olması ve ne kadar kuvvet uygulanırsa uygulansın kullanılan mandal düzenekten ötürü kapakların kilitlenip bir daha açılmamasıydı.  

Küçük çocukların elbet en beğenilen oyunlarından olan saklambaç, bu buzdolabında mahsur kalma olaylarının en yaygın sebebiydi.

Buzdolaplarının hava ve su geçirmez özelliklerinin yanı sıra bu soğutucular, bir oldukça kuvvetli bir ses yalıtımına da sahiptir. Tek maksadı oyun arkadaşından saklanmak olan küçük çocuğun, bu yalıtım sebebiyle yardım çığlıklarını dışarı duyurması da maalesef mümkün olmaz. Böylelikle epey kısa bir müddette havasızlıktan boğulma gerçekleşir ve vefat de kaçınılmaz olur.

Buzdolabında mahsur kalıp hayatını yitiren çocuk sayısı azımsanmayacak kadar fazla. Örneğin 2019’da yaşları 1, 4 ve 6 olan iki kardeş ve bir arkadaş, ailelerinin bahçesinde kullanılmayan lakin fişi çekilmemiş bir buzdolabında mahsur kalarak öldü. 

Yine birebir yıl, 4 ve 6 yaşlarındaki iki erkek kardeş saklambaç oynadığı esnada, kullanılmasa da otomatik kilit sistemiyle tasarlanmış bir buzdolabından çıkamadığı için yaşamını yitirdi. 

Şimdilerde buzdolabı dizaynlarının değişimiyle bu risklerin büyük oranda önüne geçilmiş olsa da çocukları her daim nezaret altında tutmak ve gerekli tedbirleri almak faydalı olacaktır.