Abisinin İdam Edilmesinin Ardından Siyasete Atılıp Dünyanın İlk Komünist Devletini Kuran Vladimir Lenin Kimdir?

Dünyanın birinci komünist devleti olan Sovyetlerin ve Leninizm ismi verilen ideolojinin kurucusu olan Lenin, Birinci Dünya Savaşı sırasında gerçekleştirdiği Ekim İhtilali ile tarihin akışını değiştiren isimlerden bir tanesi olmuştur. Fikirleri bugün bile okunan Vladimir Lenin kimdir, neyi savundu gelin tüm ayrıntılarıyla inceleyelim.

Dünya tarihinde yapılan sayısız ihtilal ortasında elbet Vladimir Lenin tarafından Rusya’da gerçekleştirilen ve Ekim İhtilali olarak anılan sosyalist hareketin yeri başkadır. Zira bu ihtilal tam da Birinci Dünya Savaşı sırasında gerçekleştirilmiştir ve sözün gerçek manasıyla dünyanın mukadderatını değiştirmiştir. Lenin ihtilali ile birlikte dünya, ilk komünist devlet ile tanıştı.

Lenin tarafından kurulan Sovyetler, daha sonra Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ne dönüştü ve uzun yıllar varlığını sürdürdü. Bu türlü bir komünist devlet olması, dünyayı iki kutuplu bir hale getirdi. Devletin idaresi tartışılsa bile birinci yıllarda yaşanan makus olayların maalesef tartışılacak bir istikameti bile yoktur. En yeterlisi gelin Vladimir Lenin kimdir yakından bakalım ve neyi savundu, neler yaptı sorularının karşılıklarını görelim.

Abisinin idamı sonrası siyasete bulaşan bir genç: Vladimir Lenin kimdir?

Doğum ismiyle Vladimir İlyiç Ulyanov, 22 Nisan 1870 tarihinde Rusya’nın Ulyanovsk olarak da bilinen Simbirsk kentinde dünyaya geldi. İyi eğitimli bir ailenin altı çocuğundan üçüncüsüydü. Babası bir eğitim müfettişiydi ve yöneticilerin halkın eğitilmesine karşı olan siyasetlerini eleştirildiği için topun ucundaydı.

Zaten aile olarak halkçı ve çar aksisi olarak biliniyorlardı. 1887 yılında Lenin’in abisi, Çar III. Alexander’a suikast planladığı suçlamasıyla idam edilince Lenin siyasete hayli radikal bir biçimde bulaştı. Şimdi 17 yaşındayken yasadışı bir aksiyona katıldığı gerekçesiyle hukuk eğitimi gördüğü Kazan İmparatorluk Üniversitesi’nden atılan Lenin, bu devirde Karl Marx’ın yazılarıyla tanıştı. 

Kendini bir Marksist ilan eden Lenin, 1889 yılında okula döndü ve bir hukukçu olarak mezun oldu. Ancak faaliyetleri nedeniyle, daha sonra eşi olacak Nadezhda Krupskaya ile birlikte, Sibirya’ya sürgüne gönderildi. Buradan evvel Almanya’ya, daha sonra ise İsviçre’ye taşındı. Avrupa’da kendi üzere Marksistlerle tanışarak Bolşevik Partisi’ni kurdu. Lenin lakabını da bu periyotta almış ve benimsemiştir.

Birinci Dünya Savaşı sırasındaki Rusya’nın durumu, ihtilal hayali kuranların ekmeğine yağ sürdü:

Rusya; Sırplar, Fransızlar ve İngilizlerle birlikte 1914 yılının Ağustos ayında Birinci Dünya Savaşı’na katıldı. Fakat bu yöneticilerin alabilecekleri en makus karardı çünkü Rusya, periyodun sanayi gelişmelerinden uzak bir ülkeydi. Ruslar, savaş sırasında çok büyük kayıplar verdiler. Bunun sonucunda ise ülke uzun yıllar sürecek bir kıtlığın içine düştü.

Bu dehşetli tablo, Lenin’in tam da istediği tabloydu. Zira bir ihtilal yapılacaksa bu türlü bir ortamda yapılırdı. Bu devirde kaleme aldığı Emperyalizm, Kapitalizmin En Yüksek Etabı isimli kitabında fikirlerini anlatmıştır. 

Lenin, ‘bir veba mikrobu olarak’ Rusya’ya dönüyor:

Rusya’nın bu berbat durumunu daha da makûs hale getirmek isteyen Almanlar, el altından yürüttükleri çalışmalarla Lenin başta olmak üzere sürgünde olan tüm Rus devrimcileri ülkeye geri göndermeyi başardılar. İngiltere Başbakanı Winston Churchill’e nazaran Almanların bu atağı, ülkeye veba mikrobu sokmak kadar tesirli bir atılımdı.

1917 yılının Nisan ayında Rusya’ya dönen Lenin, ortamın düşündüğünden daha da uygun olduğunu gördü. Zira yaşanan kıtlık boyunca esasen halk sonu gelmez grevlere ve isyanlara başlamıştı. Yani halk hareketi çoktan Rusya topraklarında alevlenmişti. Yapılacak tek atılım, Rusya’daki süreksiz hükümetin koltuğunu sallamaktı ve Lenin bunu yapacaktı. 

Ve Ekim İhtilali gerçekleşiyor: Pekala Lenin neyi savundu?

Rusya’da ıslahatların gerçekleşmesinin önünde duran ve ülkenin Birinci Dünya Savaşı’na katılmasına neden olan süreksiz hükümet, Lenin’e nazaran bir burjuvazi diktatörlüğünü temsil ediyordu. Fakat Lenin, bir proletarya diktatörlüğü kurulması gerektiğini savunarak asıl idarenin emekçilerin ve köylülerin elinde olmasının en doğrusu olacağını söyledi. 

1917 yılının sonbaharına geldiğimizde çalışanlar, köylüler ve askerler birlikte hareket ederek gerçek bir isyan başlattılar. Fakat bu öndersiz bir isyandı ve oluşan otorite boşluğunu dolduran kişi Lenin oldu. Paramiliter bir silahlı güç olan Kızıl Muhafızları örgütleyen Lenin, 7 ve 8 Kasım 1917 günlerinde neredeyse hiç kan dökmeden hükümet binalarını ele geçirdi. 

Hükümet gücünü ele geçiren Bolşevikler, Sovyetler devletini ilan ettiler ve Lenin de devlet lideri olarak kabul edildi. Böylece dünyanın birinci komünist devleti kurulmuş oldu. Yeni idarenin birinci icraati ise Brest-Litovsk Antlaşması ile Rusya’nın Birinci Dünya Savaşı’ndan ayrıldığını tüm dünyaya duyurmak oldu. Osmanlı da bu antlaşmanın taraflarından biriydi ve  işgal altındaki Kars, Ardahan, Artvin bölgeleri geri alındı. 

Devrimin birinci yılları, Rus halkını canından bezdirdi:

Elbette hiçbir ihtilal bu türlü iki günde kansız bir biçimde gerçekleşmez. İhtilal sonrasındaki tam üç yıl boyunca devrimci Kızıl Ordu ile karşı devrimci Beyaz Ordu ortasında kanın su üzere aktığı bir iç savaş yaşandı. Savaş Komünizmi olarak isimlendirdiği bir iktisat siyaseti yürüten Lenin, aslında son deliğinde olan Rus halkının kemerlerini çok daha fazla sıkmaya başladı. 

Üretim ve sanayi araçları kamulaştırılarak köylünün neredeyse tüm tahılına el konuldu. Bu siyasetler, endüstriyel ve ziraî üretimin düşmesine neden oldu. Resmi sayılara nazaran 1921 yılına geldiğimizde beş milyondan fazla Rus açlıktan ölmüştü. Yaşananlara yoksulluk ya da kıtlık demek bile az kalır. 

Lenin baktı ki yeni kurulmuş hükümetinin tahtı sallanıyor, siyasetlerde biraz gevşemeye gitti. Yeni İktisat Siyaseti ismi verilen yeni bir sistem kuruldu. Bu sisteme nazaran özgür piyasa ve küçük kapitalizm tekrar yaratıldı fakat devlet denetimi altında yürütülecekti. Yani dünyanın birinci komünist devleti de artık o kadar komünist değildi.

Yüzbinlerce muhalifin öldürüldüğü Kızıl Terör periyodu başladı:

Gerçekleştirilen tüm bu akıl dışı siyasetler nedeniyle halk her geçen gün kaynamaya devam ediyordu. Kendisi de bir halk ihtilali ile idareye geçen Lenin, başka bir halk ihtilali ile indirilmekten korktuğu için Rusya’nın birinci kapalı polis teşkilatı olan Çeka’yı kurdu. Çeka’nın maksadı halkın huzur ve güvenliğini sağlamak değil, halk içerisinde ve parti içerisinde bulunan muhalif sesleri susturmaktı. 

Rakip sosyalist parti başkanının Lenin’i ağır yaraladığı bir suikast teşebbüsü sonrası tarihe Kızıl Terör olarak geçecek periyot başladı. Çarlık rejimini destekleyenler, Rus burjuvazi sınıfından olanlar, Lenin’in partisine sadık olmayanlar üzere muhalif kümelerden olanların da içinde bulunduğu yüz binden fazla insan, 1918 yılının Eylül ve Ekim ayları ortasında Çeka tarafından öldürüldü. Bu bireylerin tek cürmü, sınıf düşmanı olmaktı. 

Sovyetler Birliği’ni kuran Lenin nasıl öldü, mezarı nerede?

1922 yılına geldiğimizde Lenin; Rusya, Ukrayna, Beyaz Rusya, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan ortasında ile bir antlaşma imzalayarak Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ni kurdu. Lenin bu devirde arka arda felç atakları geçirdiği için idare aslında fiilen Komünist Parti Genel Sekreteri Joseph Stalin’in eline geçmişti bile. 

1924 yılının 21 Ocak günü Vladimir Lenin, Moskova yakınlarındaki Gorki Leninskiye’de 53 yaşında hayatını kaybetti. Mumyalanan cenazesi bugün bile hala Kızıl Meydan’daki bir mozolede sergilenmektedir. İkinci Dünya Savaşı sırasında hasar görmemesi için vakit zaman farklı bölgelere de taşınmıştır. Lenin’den sonra lider olan Stalin’in yaptığı kıyımlar ise öteki bir yazının konusu. 

Dünyanın birinci komünist devletini kuran devrimci önder Vladimir Lenin kimdir, neyi savundu gibi merak edilen soruları yanıtladık. Bugün kulağa dehşetli gelse de tarihi gerçekleri o periyodun koşullarına nazaran kıymetlendirmek gerektiğini unutmayın.