Dünya; sahip olduğu yüzlerce farklı ülke, millet, kültür ve gelenekler ile çok garip bir yer. Binlerce yıllık gelenekler ve kültürler, çağdaş vakitlerde yaşıyor olmamıza karşın hâlâ varlığını değişik bir formda sürdürebiliyor. Ölülerle birlikte yaşamaktan yanan kömürlerin üzerinde yürümeye kadar birçok farklı kültürün eseri gelenekler, bizleri şaşkına çevirebiliyor. Bu içeriğimizde, günümüzde hâlâ var olan farklı kültürleri, 9 tuhaf kültür listemizde bir ortaya getiriyoruz.
Varlığından haberimizin bile olmadığı birçok kültür ve gelenek, yüzlerce ve binlerce yıl geçmesine karşın hâlâ kimi topluluklar tarafından devam ettiriliyor. İster Afrika’nın ücra köşelerinde, ister Avrupa’nın göbeğinde olsun bu ilginç kültür ve gelenekler hâlâ varlıklarını devam ettirmek için kendilerine bir yol buluyor.
Hatta o kadar ki; Amazon ormanlarından dışarı adım atmayan kabilelerin birtakım kültürel gelenekleri ile İspanya’nın ortasında yaşayan bireylerin gelenekleri bazen bizleri eşit derecede şaşırtmayı bile başarabiliyor. Bu içeriğimizde dünyanın birçok köşesinde varlığını sürdüren tuhaf kültür ve geleneklere yakından bir göz atıyoruz.
Garip bir halde hâlâ varlığını sürdüren 9 tuhaf kültür ve gelenek:
- Yaşayan ölüler, Endonezya
- Bebeklerin üzerinden atlama şenliği, İspanya
- Evlere kırık tabak fırlatmak, Danimarka
- Hamile eşlerini yanan kömürlerin üzerinde taşıyan erkekler, Çin
- Mermi karıncasına meydan okumak, Brezilya
- Ölülerle dans, Madagaskar
- Sevdiklerinin küllerini yiyen kabile, Venezuela/Brezilya
- Kadın sünnetleri, Afrika/Endonezya/Yemen
- Meşhur boyun halkaları, Tayland
Endonezya’nın yaşayan ölüleri, Güney Sulawesi / Endonezya
Endonezya’nın Güney Sulawesi bölgesinde bir küme insan yüzyıllardır süregelen ölülerle yaşama kültürünü günümüzde de devam ettiriyor. Ulusal basında bir periyot oldukça bir ses getiren bu kültürün temelinde ise vefattan sonraki ömür var. Bu bölgedeki beşerler ölen yakınlarını birinci evvel süreksiz tabutlara yerleştiriyor ve onlara hayattayken sevdikleri şeyleri ikram etmeye devam ediyor. Kendilerine yaşadıkları bölge nedeniyle Torajan denilen bu beşerler, gerçek cenaze merasimi için para biriktirene yahut gerçek cenaze yapılacak şartlar olana kadar ölen yakınlarını mumyalıyor ve onlar ile birlikte yaşıyorlar. Torajanların inanışına nazaran bir kişinin vefatı yas tutulacak bir şey değil, tersine kutlanması gereken bir şey, zira Torajan’lara nazaran asıl hayat mevtten sonra başlıyor.
Erkeklerin “şeytan” üzere giyinip bebeklerin üstünden atladığı şenlik, Castrillo de Murcia / İspanya
Ülkemizde hayli yaygın olan Hıdırellez kültürünü hepiniz duymuşsunuzdur. İspanya’nın bir bölgesinde de tıpkı Hıdırellez’e misal bir dini şenlik düzenliyor. Castrilla de Murcia bölgesinde yapılan El Colacho isimli bu şenlikte ise ateşin üzerinden atlamak yerine 1 yaşına gelmiş bebeklerin üzerinden atlanıyor. Her yıl düzenlenen bu şenlikte şeytan kılığına giren erkekler, aileleri tarafından sokaklarda yerlere saçılan bebeklerin üzerinden atlıyor. Bunun akabinde papazlar tarafından da kutsal su ile kutsanan bebekler, Hristiyan inanışına nazaran her yeni doğan beşerde bulunan gerçek günahtan arınmış oluyor.
Sevdiklerinizin konutuna kırık tabak çanak fırlatmak, Danimarka
Sevdiklerinize baht getirmesi için hiç konutlarına kırık tabak çanaklarını fırlatmayı düşündünüz mü? Akla getirmesi bile epey güç olan bu kültür Danimarka başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde hâlâ devam ettiriliyor. Yıl boyunca konutlarında kırılan her türlü porselen yemek gereçlerini biriktiren Danimarkalılar, 31 Aralık gecesinde bu kırık porselenleri sevdiklerinin meskenlerine fırlatıyor. Tabi yakınlarının meskenine ziyan vermemek için kırık tabaklarını yalnızca kapıya bırakan büyük bir kesim de bulunuyor.
Hamile eşlerini yanan kömürlerin üzerine taşıyan erkekler, Çin
Bize soracak olursanız biraz fazla empatiden doğmuş olan hamile eşi kızgın kömürlerin üzerinde taşıma geleneği, günümüzde Çin’in kimi bölgelerinde hâlâ devam ettiriliyor. Bu geleneğin temel maksadı, eşlerinin gebe olduğu periyotta erkeklerin de belli kasvetler çekeceğini irdelemek. Şayet erkek bu ritüeli başarılı bir biçimde tamamlarsa, kadının meselesiz bir hamilelik geçireceğine ve sağlıklı bir bebek doğuracağına inanılıyor. Her ne kadar kızgın kömürlerin üzerinde yürümenin hamilelik devrine pek de olumlu bir tesiri olmayacak olsa da bunun büsbütün manevî bir ritüel olduğunu unutmamak gerek.
Amazon ormanlarında mermi karıncalarına meydan okumak, Brezilya
Brezilya’nın devasa Amazon ormanları, hâlâ çağdaş dünya ile pek irtibat kurmayan pek çok kabileye konut sahipliği yapıyor. Bu kabilelerin kültürleri ise inanılmaz acılara katlanmayı gerektiren kimi gelenekleri içeriyor. Brezilya’da yaşayan Satere Mawe kabilesi ise bilinen en acı verici ritüellerinden biri olan mermi karıncalarına meydan okuma geleneklerini hâlâ devam ettiriyor. Bu ritüel kapsamında 13 yaşına gelmiş kabile erkekleri kendilerini kanıtlamak için mermi karıncaları ile dolu eldivenleri 10 dakika boyunca giyerek kabile danslarını sergiliyor ve her bir erkek bu ritüeli 19 kere tekrarlıyor.
Kabilenin şamanları ise bu özel eldivenleri hazırlamak için mermi karıncalarının zehrini sağıyor ve karıncaları bir müddetliğine bayıltıyor. Akabinde karıncalar iğneleri iç kısma gelecek biçimde özel eldivenlerin üzerine yerleştiriliyor. Bir mermi karıncasının ısırığının, olağan bir arıdan 30 kat güçlü olduğunu düşünürsek Satere Mawe kabilesindeki bir erkeğin 190 dakika boyunca çektiği acıyı hayal bile etmek epeyce güç.
Her 7 yılda bir ölülerle dans etmek, Madagaskar
Ölümden sonra asıl hayatın başladığı inanışından gelen bir kültürün eseri olan ölülerle dans, Madagaskar’da yaşayan Malagasy kabilesi tarafından hâlâ devam ettiriliyor. Famadihana ismi verilen, her 7 yılda bir düzenlenen bu şenlikte beşerler ölen atalarını mezarlarından çıkarıyor ve kalıntılarını pak çarşaflara sarıyor. Pak çarşafa sarılma süreci tamamlandıktan sonra kabile üyeleri atalarını canlı müzik eşliğinde dans ederek mezarlarına geri taşıyor. Bu esnada tekrar kabile üyeleri atalarından yaşayanların dünyası için tavsiyeler de istiyor.
Ölen sevdiklerinin küllerini yiyen kabile, Venezuela/Brezilya
Brezilya’daki Amazon ormanlarına ve Venezuela’nın bir kısmına yayılan Yanomami kabilesi için ölüleri gömmek büyük bir günah. Bu kabilenin inanışına nazaran ölen bireylerin mevtten sonraki hayatlarına başlayabilmesi için kalıntılarının tamamaen yeryüzünden silinmesi gerekiyor. Bu nedenle ölülerini yakan kabile üyeleri, geriye kalan külleri de kendi ortalarında paylaşarak yiyor. Bu sayede ölenlerin ruhları, kabile üyelerinin ruhları ile birleşerek huzura ermiş oluyor.
Hâlâ devam eden vahim gelenek bayan sünneti, Endonezya/Yemen/Afrika
Dünya Sıhhat Örgütü başta olmak üzere birçok sıhhat örgütünün peşinde olduğu bayan sünneti geleneği, Afrika’nın 27’yi aşkın ülkesinde başta olmak üzere Endonezya ve Yemen üzere ülkelerde de hâlâ devam ettiriliyor. Kökeni Antik Mısır ve Yunanistan’a kadar dayanan bu geleneğin kurbanı bayanlar ise önemli sıhhat meseleleri ile karşı karşıya kalıyor. UNICEF’in 2016 raporuna nazaran bahsettiğimiz bu ülkelerde, cinsel organlarının dış kısmı alınmış 200 milyonu aşkın bayan bulunuyor. Milattan evvel 1991-1786 yıllarına ilişkin Antik Mısır hiyerogliflerinde izlerine rastlanan bu geleneğin tekrar milattan evvel 800 ila milattan sonra 350 yılları ortasında Sudan ile Afrika hududunda bulunan Meroe Uygarlığı’nda tanınan hâle geldiği ve yayıldığı düşünülüyor.
İlginç bir hoşluk anlayışı sonucu ortaya çıkan boyun halkaları, Mae Hong Son/Tayland
Güzellik için çekilen en büyük eziyetlerden biri olarak bilinen boyun halkaları, Tayland’ın Mae Hong Son bölgesinde hâlâ varlığını sürdürüyor. Kendilerini Kayan halkı olarak tanımlayan bu kabile için uzun bir boyun hoş olmak için olmazsa olmaz bir özellik. Çok önemli sıhhat problemlerini da beraberinde getiren bu kültür, Kayan kabilesindeki kız çocukları 2 yaşına geldiğinde uygulanmaya başlanıyor. Şimdi 2 yaşındayken boyunlarına bu parlak halkaları takmaya başlayan çocuklar, 12 yaşına geldiklerinde 10’un üzerinde boyun halkasına sahip oluyorlar. Kayan kabilesindeki bayanların yaşları ilerledikçe halkaların da sayısı artarak 20’ye kadar ulaşabiliyor. Birinci olarak batı kültürüne Marco Polo tarafından tanıtılan bu gelenek, 1984 yılından sonra Tayland devletinin müsaadesi ile turistlerin müşahedesine açıldı.
Varlığını sürdürdüğüne inanamayacağınız 10 tuhaf kültür listemizin sonuna gelmiş bulunmaktayız. Listede en çok şaşırdığınız kültür yahut gelenek hangisi oldu? Sizler de size garip gelen kültür ve gelenekleri bizlerle yorumlar kısmından paylaşmayı unutmayın.
