Zenginlerin Vergiden Kaçmak İçin Yaptıkları Türlü Türlü Kurnazlıklar: Biz de Hâlâ İçtiğimiz Suya Bile Vergi Verelim!
Zenginlerin vergi ödeme konusundaki yaratıcılığı, vergi uzmanlarını bile şaşırtacak kadar ileri boyutlara ulaştı. Vergi cennetlerinde hesap açmak, şirketler üzerinden vergi ödememek, offshore hesaplarla parayı yurt dışına çıkarmak yalnızca başlangıç. Pekala ya sanal para üniteleri yahut sanal dünya üzerinden gerçekleştirilen alışverişler?
Bizler vergilerimizi “seve seve” öderken, bizlerin hayal bile edemeyeceği gelirlere sahip olan zenginlerin, vergi ödememek için bin takla attığı ve bu hususta başarılı oldukları ne yazık ki bir tokat üzere yüzümüze vuruyor.
Gelirlerinin bir kısmından vazgeçmeye kıyamayan pak zenginlerimiz, türlü kurnazlıklarla hepimizin sırtında birer kambur olan bu vergilerden kaçmanın birçok yolunu bulmuş ve adeta bu işi bir sanat üzere görmeye başlamış.
Zenginlerin gözlerini parlatan vergi cenneti ülkeler ile listeye başlayalım!
Zenginler vergi cennetlerindeki ülkelerdeki düşük yahut sıfır vergi oranlarına göz kırparak bu ülkelerde açtıkları hesaplarla vergi yükünü minimuma indirmeyi amaçlıyorlar.
‘Vergi Cenneti’ olarak isimlendirilen ülkelerin de bu hususta belli kuralları yerine getirmesi gerekiyor. Doğal bu kaideler ülkeden ülkeye değişiyor. Vergi cenneti olarak isimlendirilen ülkeler ortasında İsviçre, Kıbrıs, Singapur, Bahamalar, Cayman Adaları, Lüksemburg ve BVI gibi ülkeler yer alıyor.
Bu ülkelerdeki finansal kuruluşlar, offshore hesaplar ve öteki vergi kaçırma teknikleri konusunda adeta uzmanlaşmışlar ve varlıklı müşterilerine vergi kaçırma konusunda yardımcı oluyorlar.
Hep ismini duyduğumuz offshore hesaplar ve offshore şirketler ekseriyetle vergi cennetlerinde kuruluyor.
Net bir çeviri yaparsak “kıyıdan uzak” manasına gelen “offshore”, finans dalında kabaca “vergiden uzak” anlamında kullanılmaktadır.
Offshore hesaplar, kişinin ülkesi dışındaki bir finansal kuruluşta açtığı banka hesaplarıdır. Bu hesaplar, varlıkların kapalılığını korumak, vergi avantajlarından faydalanmak yahut çeşitli yatırım fırsatlarına ulaşmak üzere hedeflerle kullanılır. Zenginlerin vergi kaçırmak için kullandıkları bir usul olduğu için kimi ülkeler offshore hesapları yasaklamış yahut sınırlamıştır.
Offshore şirketlerse, offshore hesaplara emsal olarak bir şirketin faaliyet gösterdiği ülkenin dışında, ekseriyetle düşük yahut avantajlı vergiler sunan bir ülkede kurulan şirketlerdir. Tekrar emsal bir formda, saklılık sağlama, varlık muhafaza yahut memleketler arası iş faaliyetlerini kolaylaştırma üzere avantajları sebebiyle tercih edilmektedir.
Yani zenginler paralarını bu şirketler ve hesaplar üzerinden yönlendirerek vergi avantajı elde etmeyi başarıyorlar…
Offshore hesapları olan ünlüler ortasında “yok artık” diyeceğiniz çok sayıda isim bulunuyor.
Lionel Messi, Madonna, Wesley Snipes, Eduardo Saverin üzere isimlerin vergi kaçırmakla suçlandığı biliniyor.
Örneğin, Futbolcu Lionel Messi, 2016 yılında İspanya’da vergi kaçırmakla suçlanmış ve 21 ay mahpus cezasına çarptırılmıştı. Buna ek olarak Messi’nin offshore hesaplarına ve vergi cenneti ülkelerdeki süreçlerine dair tezler da ortaya atılmıştı.
Şirketin etinden sütünden faydalanmayı atlamayan zenginlerimiz şirketleri üzerinden de vergi kaçırabiliyor.
İşi biraz daha karmaşık bir hale getirmek isteyen kurnazlarımız ise transfer fiyatlandırmasına başvuruyor.
Bu taktik ile, gelirlerini farklı ülkeler ortasında transfer ederek ödeyecekleri vergi ölçüsünü azaltmaya çalışıyorlar. Bu formda maliyetleri şişirip vergi matrahını aşağı çekiyorlar. Öbür bir deyişle, şirketin kârını düşük göstererek vergi yükünden kaçınıyorlar.
Vergi yönetimini kandırmaya çalışanlar da cabası…
Adeta bir taklacı güvecin üzere bin bir takla atan birtakım zenginlerimizse yasa dışı bir yol izleyerek, aldatıcı beyanlar ile varlıklarını gizleyip vergi ödemekten kaçmaya çalışıyor.
Yurt dışındaki banka hesaplarında yahut düzmece şirketlerde varlıklarını saklayabiliyorlar.
Masrafları olduğundan yüksek göstermek için hayır işi yapıyorlar!
Vergi kaçırma sanatının bir başka ayağı ise masraf şişirmek. Zenginlerimiz, ferdî harcamalarını şirket harcaması üzere göstererek, bilançoya düzmece masraflar ekleyerek, hayır kurumlarına geçersiz bağışlar yaparak vergi matrahını aşağı çekiyorlar.
Hayır işi konusundaki etik ve ahlaki eksikliğe dikkat çekmek için şu eklemeyi de yapalım. Şirketler yaptıkları uydurma bağışlar ile sağladıkları vergi indirimine ek olarak, bir de topluma yardım ediyor üzere görünerek halkın gözünde toplumsal sorumluluk konusunda şuurlu imajı çizmeyi sağlıyor ve bir yarar daha elde etmiş oluyor. Yorum sizin…
Son olarak, kripto varlıklar da zenginlerin ekmeğine yağ sürüyor.
Sanal para üniteleri, merkezi bir otoriteye bağlı olmayan ve yalnızca dijital ortamda kullanılabilen para üniteleri ve bu para üniteleri üzerinden gerçekleştirilen süreçler, vergi otoriteleri tarafından izlenemeyebiliyor, bu sebepten de vergi kaçırmak için kullanılabiliyor.
Benzer formda, sanal dünyalar üzerinden gerçekleştirilen alışverişler de vergi kaçırma hedefiyle kullanılabiliyor. Sanal dünyada, gerçek para ünitesi yerine sanal para üniteleri kullanılarak alışveriş yapılabiliyor ve bu süreçler de vergi otoritelerince izlenemiyor.
Bu saydıklarımız yalnızca buz dağının görünen kısmı olsa da ne yazık ki vergi kaçırmak varlıklı ve ünlü bireyler ortasında hala yaygın bir davranış. Bu davranışın, toplumda bir adaletsizlik duygusu yarattığı çok açık.
O halde Amerikalı bir iş bayanı olan Leona Helmsley’in şu kelamı ile içeriğimizi noktalayalım ve akabinde bir bardak soğuk su içelim: “Sadece küçük beşerler vergi öder.”