Bazı Kabloların Birbirine Sarılmasının “Aydınlandım” Diyeceğiniz Nedeni (Birbirlerini Tutsunlar Diye Değil)
Kablolar sağlam olsun yahut birbirlerini tutsunlar diye bu tekniğin uygulandığını düşünebilirsiniz lakin iş, akla birinci gelenden biraz farklı.
Mühendislik alanında gördüğümüz ve asla sürat kesmeyen gelişmeler, hayatımızın her alanında hayli kolay formlarda bile kendilerini gösterebiliyorlar. Sorunlara tahlil yolu arayan bu dalın bazen gözümüze hayli kolay görünse de büyük kolaylık sağlayan tahliller ürettiğini görüyoruz.
Bazen de bir sorun için üretilen tahlil, hiç alakası olmayan diğer bir sorun için de hiç akla gelmeyecek formda tesirli olabiliyor. Data iletimi alanında kullanılan kabloların ve halatların birbirine sarılı hâlde üretilmesi de bunun en net örneklerinden. İki farklı hedef taşıyan bu araçların nasıl ortak noktada buluştuğuna bakalım.
Alışık olduğumuz halatlar birbirine sarılmış iplerden meydana gelir.
“İyi de neden bununla uğraşmak yerine ipleri direkt düz olarak yerleştirmiyoruz?” diye düşünmüş olabilirsiniz. Bunun sebebini şöyle açıklayabiliriz: Bu tıp nebati halatlar ve bilhassa de çelik olanlar büküldüklerinde, dışarıda kalan kısım esnerken içerideki kısım sıkışır. Bu da güçlü olması beklenen kabloların bükülebilirliğini çok azalttığı gibi kırılmasına da sebep olabilir.
İpler birbirine sarıldığında ise çelik olanlar için, bahsettiğimiz esneme-sıkışma kuvvetleri dengelenmiş olur ve halat, çok daha bükülebilir hâle gelir. Bu tıpkı vakitte dayanıklılığı da artırır. Zira uygulanan kuvvet sırasında halatın sarılı yapısı, gelen kuvveti teker teker tellere daha eşit formda dağıtır.
Dayanıklı olması gereken halatların bu formda üretilmesinin sebebini anladık. Pekala iletken kablolar neden bu biçimde yapılıyor?
Genelde düşük voltajlı elektrik kablolarında kullanılan bu sistem, elektromanyetik gürültünün azaltılmasını sağlıyor. Bu biçimdeki bükümler, zıt yönde akım taşıyan paralel kablolara ortasında oluşan elektromanyetik alanın tesirini azaltıyor ve hem o kabloda hem de başka kablolarda oluşacak parazitin önüne geçiyor.
Yani bu teknik, kabloların kendi ortalarında yahut dış kaynaklardan dolayı meydana gelebilecek sinyal bozulmalarının önüne geçmek için ortaya çıkmış.
Bunun yanında pasif olarak elbette kabloların birbirini tutabilmesini ve bir tık daha güçlü olmalarını sağlıyor. Ancak bu prosedürün asıl gayesi, bahsettiğimiz iletken kabloları ve halatları en verimli hâle getirmek.
