Bankaların kredi kartı üzerinden nakit avansı kapattığı argümanları gündeme bomba üzere düştü. Pekala bu gelişmenin kaynağı neydi? Nakit avans çekilebiliyor mu? İşte tüm bilgiler…
Resmi Gazete’nin 17 Mayıs’ta (dün) yayımlanan sayısında, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayımlanan bir bildiri yer aldı. 2023/11 sayılı bu bildirim, aslında bankacılık kesimiyle ilgiliydi. Bugün Resmi Gazete’deki o bildirimi açıp okuyan vatandaşın birçok, okuduğunun ne manaya geldiğini bile anlayamadı. Çünkü bildiri, sıradan bir vatandaş için epey teknik tabirler içeriyor.
Ancak söz konusu düzenlemenin en çok da vatandaşı zora sokacağı sonradan anlaşıldı. Merkez Bankası’nın Menkul Değer Tesisi Hakkında Bildirimde Değişiklik Yapılmasına Dair Bildiri’yi ile bankalar, pek çok vatandaşın etkin olarak kullandığı “kredi kartından nakit avans” özelliğini devre dışı bırakmaya başladılar. Yaşanan gelişme, toplumsal medyanın da gündemine oturmuş durumda.
Peki o bildiride neler yazıyor?
Resmi Gazete’de yayımlanan 2023/11 Sayılı Bildiri’ye buradan ulaşabilirsiniz.
Bu bildirimin bizim anlayacağımız lisanda karşılığı şu:
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın bankalara da gönderdiği yeni düzenleme, aslında kredi ve kredi kartı aracılığıyla nakit avans üzere finansal süreçlerin kısılmasını amaçlıyor. Şöyle izah edelim; kredi kartından yüzde 1,36 faiz oranı ile nakit avans kullanılabiliyordu. Kullanılabilecek nakit avans meblağı ise kredi kartının limitine nazaran değişiklik gösterebiliyordu. Ferdî gereksinim kredilerindeki faiz oranlarına kıyasla yüzde 1,36’nın çok düşük olması, doğal olarak vatandaşları gereksinim kredisi yerine nakit avansa başvurmaya itti.
Gelen son düzenleme ile bankaların işi zorlaştırıldı. Merkez Bankası öbür bankalara dedi ki “kredi kartı limiti belirli bir düzeyin üzerinde olan vatandaş nakit avans kullanımı yaparsa, kredi çeşidine nazaran yapılan bu kullanımın yüzde 30 kadarını menkul değer tesisine dahil ederim“. İşte bu da bankaların kredi kartı ile nakit avans uygulamasını sonlandırmasına yol açtı. Zira bu durumda bankanın parası, kullanılan nakit avans nedeniyle blokelenmiş olacaktı.
Sektör kaynakları ne söyledi?
Dünya Gazetesinden Hamide Hangül’ün haberine göre bankacılık kaynakları, hususla ilgili şöyle konuştular: Tüketiciler bu nakit avansla muhtaçlığını karşılıyordu. Kredi kartından nakit avans çekiyordu. 1,36 faiz oranıyla. Menkul değer zorunluluğuyla birlikte birçok banka, pazartesi gününden itibaren kredi kartından nakit avansı kapattı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, kararı geçtiğimiz günlerde almış olsa da bankacılık kesimi, aslında bu durumdan bir müddettir rahatsızdı. Hamide Hangül, bölüm paydaşlarının düşük faiz oranıyla borçlandırmaktan memnun olmadıklarını en az bir ay evvelden lisana getirdiklerini yazdı.
Gelelim temel probleme: Artık ne oldu?
Yaşananlar, toplumsal medyada da gündem oldu. Birtakım toplumsal medya kullanıcıları, artık kredi kartlarından nakit avans çekemediklerini iddia ettiler. Gelin nakit avans çekemediklerinden bahseden kimi Twitter paylaşımlarına bakalım:
Webtekno grubu olarak farklı farklı bankalardan nakit avans kullanmaya çalıştık. Pekala ne mi oldu?
Webtekno ofisindeki arkadaşlarımızla bu argümanların gerçek olup olmadığını anlamak için farklı bankalardan nakit avans çekmeyi denedik. Yaptığımız denemeler sonucunda, kamu yahut özel banka fark etmeden, neredeyse tüm bankalardan nakit avans çekebildiğimizi gördük. Fakat burada da şöyle bir sorun var. Nakit avans çekimlerinin kullanılabilirlik oranı bankadan bankaya değişiyor. Örneğin; kimi bankalarda kart limitinin yüzde 10’u kadar nakit avans çektiriliyor. Kimileri ise bu oranı yüzde 3 ila yüzde 5 seviyelerine indirmiş durumda. Yani bankacılık bölümünde neler yaşandığı tam olarak anlaşılamadı.
