Gece vakti bir şeyler atıştırmak birden fazla vakit keyiflidir lakin bunu bir alışkanlık haline getirdiyseniz ve dahası artık uykudan uyanıp yemek yiyor ya da yemek yemeden uyuyamıyorsanız gece yeme sendromu ile karşı karşıya olabilirsiniz. Gelin gece yeme sendromu nedir, neden olur, nasıl tedavi edilir tüm ayrıntılarıyla görelim.
Uzmanlar genel olarak uyumadan en az 3 saat evvel yemek yemeyi kesmenizi tavsiye ederler lakin mideniz kazınıp da bir şeyler atıştırırsanız dünyanın sonu gelmez. Birden fazla vakit eğlenceli olan gece yemek kaçamakları artık bir alışkanlık haline geldiyse, uykudan uyanıp yemek yiyorsanız ve yemek yemeden uyuyamayacak üzere hissediyorsanız maalesef gece yeme sendromu ismi verilen bir durumla karşı karşıya olabilirsiniz.
Gece yeme sendromu bir tıp yeme bozukluğudur. Bu tıp bir bozukluğa sahip olan kişi bazen gece boyunca birkaç kere uykusundan uyanır ve yemek yer. Ruh sıhhatinizle direkt olarak bağlantılı olan bu sendrom elbette yanında sayısız rahatsızlık ve hastalık getirmektedir. Gelin gece yeme sendromu nedir, neden olur, belirtileri nelerdir ve en kıymetlisi nasıl tedavi edilir üzere merak edilen soruları tüm ayrıntılarıyla inceleyelim.
Öncelikle durumu anlayalım; Gece yeme sendromu nedir?
Night eating syndrome, Türkçesi ile gece yeme sendromu; birinci sefer 1995 yılında Dr. Albert Stunkard tarafından tanımlanan bir cins beslenme ve yeme bozukluğudur. Bu sendroma sahip bireyler gece yemek yemezlerde uyuyamayacakmış üzere hissederler, gece boyunca bir ya da birkaç defa uyanıp yemek yerler ve bu duruma kolay kolay karşı koyamazlar.
Gece yeme sendromuna sahip bireylerin bu durum üzerinde rastgele bir denetim gücü olmadığı için kendilerini güçsüz, hatalı ve utanmış hissederler. National Institute of Mental Health tarafından açıklanan sayılara nazaran insanların yüzde 2’ye yakını bu sendroma sahip. Kimi kaynaklara nazaran ise her 100 bireyden birinde gece yeme sendromu görülüyor.
Bazı şahıslarda gece yeme sendromu çok daha sık görülür:
- Obeziteye varacak kilo fazlası olan kişilerde
- Depresyonda olan kişilerde
- Anksiyete sahibi kişilerde
- Uyuşturucu husus bağımlılarında
- Bağımlılık düzeyinde alkol kullananlarda
- Bulimia nervoza sahibi kişilerde
- Aşırı yeme bozukluğu sahibi kişilerde
Gece yeme sendromunun en sık görüldüğü kümeler genel olarak bu biçimde. Herkes bu sendromdan muzdarip olabilir ancak üstte listelediğimiz kümedeki bireyler esasen bir bağımlılığa ya da ruhsal rahatsızlığa sahip şahıslar oldukları için gece yeme sendromu üzere farklı yeme bozukluklarına karşı çok açık durumdadırlar.
Gece yemek yiyen herkes korkmasın; Gece yeme sendromu belirtileri ve teşhis kriterleri nelerdir?
- Gece yemek yemek için uyanmak
- Geceleri olağandan fazla yemek
- Gün içinde iştahsızlıklık
- Depresyon ve anksiyete
Gece yemek yemek için uyanmak:
Gece yeme sendromunun en dikkat çeken belirtilerinden bir tanesi, kişinin uyurken yalnızca yemek yemek için uykudan uyanmasıdır. Bir bireye gece yeme sendromu tanısı konması için birkaç hafta ya da bir ay boyunca haftada en az dört kere, gecede bir yahut birkaç defa uyurken yemek yemek için uykudan uyanması gerekiyor. Zira bu sendroma sahip bireyler sadece mideleri doluyken uyuyabiliyorlar.
Geceleri olağandan fazla yemek:
Zaman vakit gece uykudan uyanıp bir şeyler atıştırmak olağan olabilir lakin gece yeme sendromu sahibi bireyler günlük besinlerinin yüzde 25’ini gece vakti yerler. Üstelik yedikleri birden fazla vakit yüksek karbonhidrat ve şeker içeren besinlerdir. Bunlar bir sefer uyanıp bir anda ya da birkaç sefer uyanıp farklı öğünler halinde de yenebilir.
Gün içinde iştahsızlıklık:
Kim olursa olsun gece uzunluğu yemek yemiş biri gündüz vakti acıkmaz, gece yeme sendromunun da en değerli belirtisi budur. Genel olarak öğünlerini gece vakti yemeyi tercih eden bu bireyler sabah uyandıkları vakit ve hatta akşama kadar kolay kolay acıkmayabilirler. Elbette bu pek de sıhhat bir durum olarak kabul edilmez.
Depresyon ve anksiyete:
Depresyonda olan ya da anksiyete sahibi şahıslar çoğu vakit bu çeşit bağımlılıklara en açık kümedeki bireylerdir. Yemek de genel olarak en kolay ulaşılabilen şey olduğu için gece yeme sendromu geliştirebilirler. En dikkat çeken belirti ise bu şahısların gece yemek yedikten sonra üzgün, pişman ve utanmış hissetmeleridir.
Peki gece yeme sendromu neden olur, sebepleri nelerdir?
- Sirkadiyen ritmin yani doğal saatin gerçek çalışmaması
- Genetik aktarım
- Psikolojik sorunlar
- Madde bağımlılıkları
- Farklı yeme bozuklukları
- Gündüz vakti gerçek beslenmeme
Genel olarak gece yeme sendromuna neden olan durumlar bu formda. Aslına bakacak olursanız bu duruma genel olarak ruhsal rahatsızlıklar neden olmaktadır. Kişi bir halde kendini tatmin için yemeğe sarılabilir ve bu vakit için bir bağımlılığa dönüşerek gece yeme sendromu olarak kendini gösterebilir.
Sirkadiyen ritimdeki düzensizlik de bu cins bir duruma neden olabilir. Özellikle gündüz vakti çok yemek yemiyor ve uyku saatlerini düzenlemekte zorlanıyorsanız hormonlarınız vakit içinde geceleri uyanık ve aç hissetmenize neden olabilir. Genetik transferin ise bu sendrom üzerinde çok büyük rolü olmadığını söyleyebiliriz.
Ne vakit doktora gitmek gerekir?,
Maalesef pek çok bağımlılık üzere gece yeme sendromu da kişiyi iş işten geçene kadar rahatsız etmez. Zira bu sendroma sahip olan kişi sonrasında üzülse ve pişman olsa bile yaşanan duruma bağımlı olduğu ve az da olsa o an için kendisini keyifli ettiğini hissettiği için devam eder.
Öncelikle kendinizi düzgün tanıyın. Bu durumun olağan dışı olduğunu düşünüyor musunuz, hayat kaliteniz etkileniyor mu? Bu tıp soruları kendinize sorun ve şayet rahatsız hissediyorsanız bir an evvel bir uzmana danışın. Zira tedavi edilmeyen gece yeme sendromu diyabet ve yüksek tansiyon üzere sonu hiç de âlâ olmayan hastalıkların önünü açabilir. Kilo almanız ise kaçınılmazdır.
Uzmanlar tarafından gece yeme sendromu nasıl tedavi edilir?
Eğer gece yeme sendromuna neden olan bir çeşit ruhsal rahatsızlığınız varsa buna uygun antidepresan ilaçlar verilip terapi uygulanabilir. Melatonin hormonu ile ilgili bir durum varsa buna uygun tedavi uygulanır. Lakin genel olarak gece yeme sendromuna sahip şahıslar farklı terapi formülleri ile telkin edilerek bu durumdan kurtarılmaya çalışılır.
Endişe etmeyin, kendi kendinize çözmeniz de mümkün:
- Gün içinde sağlıklı ve istikrarlı beslenin.
- Uyku ortamınızı rahatlatın ve bir uyku rutini belirleyin.
- Uyku öncesi kafein tüketmeyin ve ekrana bakmayın.
- Meditasyon ve gibisi usuller kullanarak gerilimle gayret edin.
- Düzenli antrenman yapın.
Gece yeme sendromu ile kendi kendinize gayret etmek için yapacaklarınızla sağlıklı bir ömür için yapacaklarınız aslında tıpkı. Çünkü sistemli antrenman yapar ve sağlıklı beslenirseniz aslında hoş bir uyku uyursunuz ve hiç kimse de kolay kolay hoş bir uykuyu bölüp yemek yemez.
Gece uykudan uyanıp yemek yemenize neden olan gece yeme sendromu nedir, neden olur, belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız bilgilendirme hedeflidir. Tüm sıhhat hususlarında olduğu üzere gece yeme sendromu hakkında da en yanlışsız ve size özel bilgiyi uzman bir doktordan almanız gerektiğini unutmayın.