Zamanında sarsıntı denince akla birinci gelen isimlerden olan Ahmet Mete Işıkara’nın bir kelamı vardı “Deprem öldürmez, bina öldürür” diye. 99 sarsıntısından sonra, gerekli tedbirler alınmadığından kaybın bu kadar büyük olduğunu anlatmak için söylenen bu kelamın …
Zamanında sarsıntı denince akla birinci gelen isimlerden olan Ahmet Mete Işıkara’nın bir kelamı vardı “Deprem öldürmez, bina öldürür” diye. 99 zelzelesinden sonra, gerekli tedbirler alınmadığından kaybın bu kadar büyük olduğunu anlatmak için söylenen bu kelamın üzerinden tam 24 yıl geçti. Ve bugün görüyoruz ki bir arpa uzunluğu yol alamamışız.
Binalarımızın birden fazla tasarımı, inşası, gereci, yapısı ve akla gelebilecek tüm mevzulardan sınıfta kaldı neredeyse. Fakat şunu unutmayalım. Yıkılanlar mukadderata yenik düşmedi. Sağlam kalanların da baht yanında değildi. En azından sağlamlığın sebebi bu değildi.
Ne yapabilirdik? Ne yapmalıydık? ya da neler yapabiliriz sorularının pek çok yanıtı var elbette, eksik de çok olduğu için. Lakin teknolojik boyutta en çok konuşulan mevzulardan biri de sismik izolatör ya da sarsıntı izolatör sistemi.
Betonarme perdelerin ve taşıyıcı kolonların altına yerleştirilen sismik izolatörler, 6.8’lik bir zelzelesi 3.1 üzere hissettiriyor. Binanın yalnızca temelinde yaşanan hareketlilik üst katlara çok çok az yansıyor. Hatta Mimar Ahmet Akyüz’ün dediğine nazaran bu sistem sayesinde binalar 9 şiddetine kadar dayanabiliyor.
Peki sismik izolatör nedir, her binada bulunabilir mi, inşa edilen binalara sonradan eklenebilir mi ve çok maliyetli bir teknoloji mi? Gelin bu görüntüde hepsinin yanıtını bulalım.