God of War: Ragnarök – İnceleme

Fimbulvetr’in soğuğu iliklerimize kadar işledi!

[Uyarı: Yazıda mümkün olduğunca keyfinizi kaçırabilecek sürprizlere değinmemeye itina gösterdik. Lakin oynanış açısından önemli birtakım kısımlara değinmemiz gerektiğinden az da olsa bir iki ayrıntıdan bahsettik; şayet oyuna büsbütün habersiz girmek istiyorsanız yazıyı oyunu oynadıktan sonra okumanızı tavsiye ederiz.]

God of War (2018), nadasa bırakılmış bir serinin nasıl diriltilebileceği ve kitleleri tekrar, hatta eskisinden bile çok heyecana boğabilir sorusuna verilmiş en hoş yanıttı bence. Kendinden evvel gelen öyküyü yok saymadan, onu bir basamak olarak kullanarak yesyeni ve daha oturaklı, olgun bir başlangıç yapmak seriye gereksinimi olan taze havayı üflemişti adeta. Lakin artık işin büyüsünü bir kez tutturmak var, bir de onu devam ettirmek ve çıtayı daha bile yükseklere dikmek var. Takdir edersiniz ki bu da kolay bir iş değil. O yüzden Ragnarök’ün birinci resmî duyurusu geldiğinden beri diken üstündeydik. “Ya bu sefer olmazsa?”, “Zaten evvelki oyunun direktörü olan Cory Barlog tekrar yönetmeyecekmiş”, “E bu kadar vakit yanlışsız düzgün bir şey de göstermediler, kesin hazır değil daha ve erteleme haberi gelir yakında”, “PS4’te de çalışsın diye evvelkine DLC üzere yapmışlar, yeni oyun üzere durmuyor” Bunları ve daha birçok emsal yorumu kesin görmüşsünüzdür. Artık alın o yorumların hepsini buruşturup çöpe atın. Zira emin olun gördüğünüzü sandığınız şeyler Ragnarök’ün hazırladığı asıl sürprizlerinin yanında bir hiç ve karşımızdaki oyun da 2018’de çıkan bir evvelki oyunun pabucunu alıp Jötunheim’in en yüksek damına fırlatmakta hiç zorlanmıyor…

Önceki oyun hayli şahsî bir yol öyküsüydü özünde. Bir aile olmaktan ziyadesiyle uzak, ikisinin de en sevdikleri ve değer verdikleri kişinin vefatıyla baş başa kalmış bir baba oğulun birbirlerine alışmaya ve güvenmeye çalıştıkları bir serüvendi. Şimdi bir çocuk olan Atreus’un sıkıntısı bugüne kadar daima uzaklıklı durmuş ve asla hiçbir şeyden tatmin olmayan babasına kendini kabul ettirmekti; Kratos’unkiyse geçmişinin günahlarını ve izlerini oğluna aktarmadan onu daha âlâ tanımaya çalışmak. Faye’nin küllerini Jötunheim’ın en yüksek doruğundan savururken ikisi de bu kaygıları geride bırakmış, yıllardır kuramamış oldukları aile bağlarını sağlamlaştırmışlardı. Fakat onlar aile bağlarını pekiştirirken kuzey topraklarının ilahlarıyla kesişen yolları diğer sıkıntılar örmüştü başlarına. Aesir ilahlarından Baldur’u öldürmeleri maceralarının başında dost bildikleri Freya’nın intikam yemini edip peşlerine düşmesine sebep olmuştu. Bu bile başlı başına büyük bir dertken bir de kadim kehanetlere nazaran Baldur’un vefatının 3 kara kış sürecek Fimbulvetr ve akabininde de Ragnarök’a, yani rablerin kıyametine yol açmış olması kelam konusuydu.

İşte bu kara kışın artık son demlerinde, süratli ve alabildiğine heyecanlı bir başlangıç yapıyor Ragnarök. Kratos karanlık bir mağarada hüzünle geçmişin (ve Faye’nin) tatlı anıları ortasında kaybolurken Atreus avladığı geyiği getirip pat diye mağaraya bırakıveriyor. Sadece bu bile geçen oyunda avlanmayı şahsen öğrettiğimiz Atreus’un ne kadar yol katettiğini gözler önüne seriyor aslında. Kratos daha doğrulup “Dur, ben alırım geyiği” diyemeden Atreus tekrar yüklenip kızağın ardına atıveriyor. Ohoo, göz açıp kapayıncaya kadar bizim dünkü velet kocaman delikanlı olmuş bile!

Bu sekans sırasında umarım derin bir nefes almışsınızdır, zira bundan sonrasında oyun size uzun mühlet pek soluklanma bahtı bırakmıyor. Evvel meskene ulaşamadan Freya’nın saldırısına uğruyor baba oğul (ki bu sahneyi fragmanlardan ve hatta bizim bu sayının kapağından hatırlarsınız), ondan güç bela kurtulduktan sonra öbür badireler atlatıyorlar ve derken… Gök gürültüsü eşliğinde kapı çalıyor. Bunun ne demek olduğunu hepimiz çok güzel biliyoruz natürel. Bakın, görüntülere koydukları o Thor ve Kratos dövüşü var ya, hatta genel olarak tanıtım görüntülerine koydukları sahnelerin neredeyse tamamı bu bir saat içinde geçiyor. Aslında Santa Monica kartlarını çok kapalı tutmuş yani, oyunun önemli bir kısmında ne olacağına dair fikriniz olmuyor ve bu yüzden “Ee, artık n’olacak?!? Biraz daha oynayayım da öğreneyim” diye kendinizi oyunun çekimine kaptırıyorsunuz -tabii interneti saran spoiler’lardan muvaffakiyetle kaçınabildiyseniz.

Sızdırmayın kardeşim şu oyunu! Ragnarök ne yazık ki çıkışından iki hafta kadar evvel oyunu erken edinmiş kimi oyuncuların çenelerini tutamaması sebebiyle bütün ayrıntılarıyla bilhassa de Reddit ve Twitter üzerinden sızdı. Başta sızan yalnızca Thor savaşıydı, sonra daha önemli ve bilmemenizin çok daha düzgün olduğu ayrıntılar derken o sırada oyunu halihazırda bitirmiş olan benim bile tadım kaçtı doğrusu. İşin beni asıl güldüren kısmı, Reddit’te oyunu yan vazifeleri yapmadan bitirdiğini söyleyenlerin yan vazifelerde verilen ayrıntılara hâkim olmadığı için oyunun birtakım kısımlarını çok yanlış yorumlaması oldu. O yüzden mümkün olduğunca spoiler yememeye itina gösterin, gerekirse filtre uygulaması falan kurun ancak bir yandan bir şeyler yerseniz de bu yorumların çoğunlukla oyunu yarım yamalak bitirmiş oyuncular tarafından yapıldığını bilin. (Kıyas yapmak isterseniz ben bu incelemeyi bütün bölgeleri %100 bitirmiş ve ortada şimdi Trophy listesi olmamasına karşın Platinum almış olarak yapıyorum)

9 Diyar’ı gezdim dolaştım…

Şimdi Thor’u evvelki oyunda anlata anlata bitiremediler. Hele Mimir’in öyküleri onun nasıl bir dev seri katili, sabırsız ve ayyaş lakin birebir vakitte da fevkalade tehlikeli bir ilah olduğunun portresini pek net bir halde çizmişti hatırlarsanız. İddia edersiniz ki Thor’la olan hesaplaşmamız oyunun birinci saatinde oldu bittiye gelmiyor; sizi damarlarınıza adrenalin pompalanmış bir biçimde bırakıp “devam edecek” çekiyor onun yerine. Düzgün ki de o denli oluyor, çünkü Thor da Odin de hiç sandığınız ve beklediğiniz üzere “Boss olsun da dövelim hadi” karakterleri değil. Tam tersine ince ince işlenmiş, çok katmanlı, ziyadesiyle kompleks ve uygun yazılmış karakterler. Çok ayrıntısına girip tadını kaçırmak istemiyorum fakat ikisiyle de (ve hatta çok daha fazlasıyla) yolunuz oyun boyunca çok kere kesişecek ve o tarafta da beklemediğiniz, çok nefis kimi sahneler olacak. Şimdilik bunu demekle yetiniyorum yalnızca.

Bu kısmı geçmeden şuna bir ayrıyeten değinmek lazım: Thor savaşında Thor’un “Gerçek Savaş Tanrısı’nı göster bana!” diye bir lafı var Kratos’a. Gerçek potansiyelinize ulaşmak için Ragnarök’ta biraz uğraşmanız gerekecek tekrardan, çünkü Fimbulvetr’in soğuğu topladığınız bütün ekipmanları, silahları ve büyülerinizi de tükettiğinden bir nevi sıfırdan başlıyoruz güçlenmeye. Ha, bu demek değil ki ne Kratos ne de Atreus oyunun başında büsbütün savunmasız halde. Sonuçta üzerlerindeki geliştirmeler solmuş olsa da Leviathan Baltası da Kaos Kılıçları da hâlâ eşi gibisi olmayan ölümcüllükte silahlar. Ve başlarda işinizi de pek hoş görüyorlar. Çok geçmeden Huldra biraderler size kucak açıp tekrar tonla zırh ve silah geliştirmesini önünüze döküyor esasen.

Bu noktada yetenek sistemine yapılan bir yenilik var ki benim çok hoşuma gitti. Aşağı üst etkin olarak kullandığınız her yeteneğin kullandıkça gelişen kademeleri bulunuyor. Bunlar Bronz-Gümüş-Altın diye gidiyor. Bir yeteneği “Altın” kademesine ulaştırdığınızda o yetenek için kimi modlar seçebilir hale geliyorsunuz. Mesela hasarına biraz daha ek, sersemletme oranına bir artış, o hareketi yaparken size defans sağlayan bir muhafaza üzere. Bunları deneyim puanı karşılığında bir defa açtıktan sonra da üç seçenek ortasından istediğinizi anında değiştirebiliyorsunuz. Bu hem sizi farklı yetenekleri deneyip geliştirmeye itiyor hem de oynayış tarzınızı biraz daha rafine etmeye yarıyor. Evvelki oyunda hiç kullanmadığım hareketleri yalnızca altın kademeye ulaştırmak için kullanmak bir yana “Ya bu hareket aslında hoş iş yapıyormuş ha” diye altına ulaştıktan sonra bile sıklıkla kullanmaya devam ettim. Bir yandan bilhassa yüksek zorluklarda oynuyorsanız o hareketlere sonuna kadar gereksiniminiz da oluyor, çünkü yapay zekânın acıması yok. Yüksek zorluklarda çok daha agresif, amansız ve kök söktürür hale geliyor rakipleriniz. (Kara elflere ettiğim lafları Brok duysa yüzü kızarırdı muhtemelen)

|Ateşidir, buzudur, elektiriğidir derken… Artık dikkat etmemiz gereken yeni bir elementimiz daha var: Bifrost. Bifrost hasarı yediğinizde sıhhat barınızın ufak bir kısmını kaplıyor ve tekrar darbe almazsanız o hasarı geri çevirebiliyorsunuz; lakin olur da bir kere daha bifrost kaplanırsanız… Patlamalar beğenilen olmuyor, o denli diyeyim. Ha, doğal siz hasarı veren taraftaysanız o öbür.

Anlayacağınız bilhassa başlarda her şey evvelki oyuna ziyadesiyle benzeri formda yer alsa da aslında çok daha cilalı, çok daha parlatılmış hale gelmiş. Bunun birtakım oyuncular tarafından negatif olarak algılanacağının farkındayım. Ee ancak düşününce zati evvelki God of War’lar da bu türlü değil miydi? Kratos’un elbette her oyunda yeni kimi oyuncakları oluyor lakin ana atak repertuarı özünde daima birebir kalıyordu. Burada değerli olan şey, oyunun size yeniliği öbür bir noktadan veriyor olması bence. 2018’de çıkan oyunun en eleştirilen yanlarından birisi düşman çeşitliliğinin nispeten kıt olması ve daima tıpkı draugrlarla, helyürüyenlerle dövüşmek durumunda kalmamızdı. Santa Monica da bu sefer çeşitliliği buradan vermiş. Gittiğimiz her bir diyar tonla farklı düşmanı da yanında getiriyor.

Vanaheim daha primordiyal güçlerin olduğu, kurtadamların cirit attığı bir ortam başlarda mesela; bitki örtüsü bile ateş ediyor resmen gözümüzün yaşına bakmadan. Sonra Asgard’ın dikkati üzerimize çekmeye başlayınca Odin’in ordusu Einheri’lerin bifrostla ortama indiğine şahitlik ediyoruz sıklıkla. Daha da sonrasında Vanaheim’ın değişik bir bölgesi açılıyor, orada da Seiðr büyüsü kullanan yaratıklar mı ararsınız hem kara hem de ak elfler mi? Efendim? Boss savaşı mı olsaydı daha çok? O da var ya, olmaz olur mu? Birebir örnekten gidelim, Vanaheim’da direkt ejderha avları var yahu. Diğer oyunda olsa “Ejderkatili” unvanı alacak kadar çok ejderhayı baltadan (ya da tercih ederseniz kılıçtan) geçiriyoruz burada da. Ki bu boss savaşları ejderhalarla kısıtlı değil, genel olarak sahiden heyecan verici ve destansı bir sürü boss müsabakası eklemişler. Kabul, kimisi (özellikle uçan ejderhalar mesela) biraz evvelki oyunun troll savaşları üzere aynısının biraz daha farklısı kıvamında lakin epey özgün, zekice ve sizi adrenaline doyuracak dövüşlerin sayısı da hiç az değil. Örnek vermeyi çok isterdim lakin oyun zevkinizi baltalamamak ismine çenemi kapalı tutmayı tercih ediyorum. Görünce anlarsınız esasen hangilerinden bahsettiğimi.

Boynuz kulağı geçerse…

Kratos’un maharetleri saymakla bitmez. Fakat Atreus’u da yabana atmayalım artık. Çocukcağız 3 yıl evvelki maceraya atıldığından bu yana kendini ziyadesiyle geliştirmiş. İnanın oyun zevkinizi baltalamamak için en az ölçüde ayrıntıya değinmeye itina gösteriyorum lakin bunu söylemeden geçmek mümkün değil: Ragnarök’te nihayet oğlanın da denetimini direkt olarak alıyoruz. Bu daima ya da seçerek yaptığımız bir şey değil, kıssa muhakkak noktalarda Atreus’un bakış açısına gerçek kayıyor (evet, hâlâ tek çekim kamera kullanılıyor ve bu geçiş sahneleri pek ustalıkla yapılmış) ve Yggdrasil’in kısımlarındaki diyarları bir de oğlanın gözünden keşfetmeye başlıyoruz.

Bu noktada birçoğunuzun aklına The Last of Us – Part II’nin geldiğinin farkındayım; merak etmeyin Atreus’u denetim ediyor olmamız Kratos’u kenara ittiğimiz manasına gelmiyor. Denetim ikisinin ortasında oynadığınız kısma nazaran geçiş yapıyor ve oyunun asıl tartı verdiği taraf hâlâ bizim koca Spartalı. Bu yüzden de aslında Atreus’un kısımları çok daha bir keyifli ve farklı geldi bana. Kratos koydu mu göçerten, yılların deneyimini taşıyan bir savaşçı olduğundan aksiyonu da bunu yansıtan cinsten haliyle; Atreus ise daha çok yayına güvenen, yakın dövüşe girmesi gerektiğinde daha çevik hareketlerle düşmanından sakınan, taarruzlarını daha çok sersemletme üzerine kuran bir oynanış geliştirmiş. Bu farklılık oyunun temposuna da ziyadesiyle yaramış, siz bir şeylere alışmaya başladığınız anda hem kıssa hem de oynanış olarak sizi şöyle bir silkeleyip tetikte tutuyor daima.

Tabii bu sefer başta öteki sorular beliriyor: Atreus kendi maceralarına atılıyorsa Kratos yalnız mı kalıyor? Hayır efendim, olur mu hiç o denli şey! Hem Atreus’un hem de Kratos’un yanına diğer karakterler de katılıyor artık. Mesela herkeslerin favorisi cücelerimiz Brok ve Sindri’yi aksiyon alırken görebiliyoruz, bu sayede kare tuşumuz da boş kalmıyor hem. Hatta ortada birtakım sürprizler de… Neyse, orasını da kendiniz keşfedin artık 🙂

Bu ortada genel olarak yan karakter konusunda eli geniş bu sefer Santa Monica’nın; üzerimize kepçe kepçe karakter atmışlar. Kratos’un evvelden yalnız takılan, kimseye güvenmeyen halinden sonra bu grup içinde yer alan, diğerlerine da güvenmeye başlayan halini görmek çok hoş bir karakter gelişimi. Genel olarak tekrar Atreus, Kratos ve Mimir üçlüsüyle takılıyor olsak da Asgard ile savaş bizim uzunluğumuzu aşan ve diyarların dört bir yanından Odin ile görülecek davası olan karakterleri yamacımıza toplayan bir konu. Gittiğimiz onca diyar ortasında bilhassa Vanaheim kısımlarına ekstra bayıldım ben o yüzden. Yalnızca bir sürü yeni ve eski karakteri bir ortaya toplamanın da ötesinde her biri yapbozun bir öteki modülünü gözler önüne seren manalı yan vazifelerini yaptıkça onlar hakkında daha çok şey öğrendiğimiz öykülerin ortaya çıkması ve hatta öbür enteresan, uğraşınıza değen mükafatlar vermesi haritayı acayip küçük oyunlarla ve soru işaretleriyle doldurup “Hadi bakalım, vakit öldürün şimdi” demekten çok çok daha manalı ve hoş olmuş.

Ragnarök hakkında muhtemelen daha sayfalarca konuşmaya, övmeye devam edebilirim aslında. Lakin burada kısa keseceğim. (“Bu kısa hali mi yani?”) Ben oyunu erkenden oynama fırsatı bulduğum için birçok şey benim için sürpriz oldu, sizin için de o denli olsun isterim. O yüzden burada değindiğim şeylerin buzdağının su üstünde kalan kısmından ibaret olduğunu vurgulayayım. God of War: Ragnarök, bir God of War (2018) “DLC”si katiyetle değil. Evet, evvelki oyun birçok açıdan seri için bir ihtilaldi lakin bunun sebebi yesyeni bir kıssanın açılışı olmasıydı. Ragnarök ise o öykünün gelişim basamağı ve sonucu; iki oyunu bir bütün olarak ele almak daha yanlışsız o yüzden. 2018’deki oyunun duygusal ve şahsi hissettiren kıssasını, Yunan periyodunun yırtıcı ve destansı anlatımıyla birleştirip tatmin edici bir biçimde sonlanıyor. E bir devam oyunundan daha öteki ne isteyebiliriz ki esasen? Elden Ring bu sene yılın mükafatları konusunda korkmaya başlasa yeridir, Kratos’un nasıl bir titan katili olduğunu hepimiz çok düzgün biliyoruz zira…

Bileğine güvenen Musphelheim’a gelsin! Niflheim ve Musphelheim evvelki oyunda Kratos ve Atreus için çetin birtakım imtihanlar sunuyordu. Niflheim daima değişen labirent üzere koridorlarıyla ve bize içeride hudutlu vakit veren zehirli sisiyle başta keyifli lakin bir mühlet sonra biraz rutine binen bir deneyim sunuyordu. Bu sefer Ivaldi’nin atölyesine hiç uğramadığımızdan labirente de girmiyoruz. Bunun yerine şayet dövüş marifetlerinizi sınamak isterseniz istediğiniz düşman tipiyle dövüşebileceğiniz bir mini-arena var burada. Ancak bu arenadan rastgele bir deneyim ya da loot almıyorsunuz, ayrıyeten düşmanlar da sizi öldüremiyor. Büsbütün hareketlerinizi deneme gayeli yani. LAKİN burada yaptığınız hareketler yeteneklerinizin mod kademeleri için sayıldığından “15 defa Kaos Bulutu yapayım da ortadan çıksın” derseniz buna dayanılmaz müsait bir ortam. Musphelheim’daki arenaysa biraz daha değişmiş artık. Evvel üç farklı odanın her birinde üçer farklı teste alışılmış tutuluyorsunuz. Bunları bitirince odalardaki kılıcın üzerindeki rün kombinasyonlarını hangi sırayla bitirdiğinize nazaran ana arenadaki Surtr’un kılıcından 6 büyük testten birini açıyorsunuz. Şayet hepsini bitirebilirseniz bir ton yeni zırh, zırh ve silah geliştirme materyali yağıyor üzerinize ve büyük kılıçtan direkt istediğiniz testi açabilir hale geliyorsunuz. Oyunun sonlarına hakikat (aşağı üst 6 ya da 7. düzeye ulaştığınızda) buraya bir uğrayıp üstünüzü başınızı geliştirmenizi tavsiye ederim katiyetle. Kimi testler nitekim sıkıntı olsa da kolay olanlarını süratlice ortadan çıkartmak mümkün.

Kvasir’in Şiirleri 9 Diyar’ın dört bir köşesini gezip tozarken keşfedilmeyi bekleyen 14 Kvasir şiiri bulunuyor. Bu şiirler başta biraz anlamsız gelse de her biri Playstation’ın diğer bir büyük oyununa atıf aslında. Kimileri çok bariz belirli olsa da (Ölümün Eşiğinde = Death Stranding, Doğunun Hayaleti = Ghost of Tsushima, Kan Kırmızı = Bloodborne gibi) kimisinin hangi oyun olduğunu çıkartmak için baş patlatmak da farklı bir cümbüş oldu bana. Bakalım siz de 14’ünü birden hakikat varsayım edebilecek misiniz?

Türkçe çevirisi bu sefer olmuş! God of War (2018)’i incelerken oyunun Türkçe çevirisinin biraz yavan kaldığından bahsetmiş ve bunu oyunun eksi hanesine yazmıştım. Hani “chicken translate” düzeyi de değildi natürel fakat Sony’nin genel yerelleştirmelerine kıyasla daha güzel olabileceğini hissetmiştim oyunu Türkçe oynarken. Bu sefer işi sağlam tutmuşlar ve pek akıcı, keyifli bir Türkçe yerelleştirme yapmışlar oyuna. Kendilerini tebrik ediyor, şampanya eşliğinde eksi hanesinden artı hanesine davet ediyoruz.