“İndirimli fiyatı 129.95!”, “Yalnızca 39.99!” gibi ifadelerle sık sık karşılıyoruz. Gelin, ürün fiyatlarındaki bu küsuratların altında yatan ilginç gerçekleri açıklayalım.
Yıllar içerisinde değişen alışveriş alışkanlıklarımız, tüketim çılgınlığı seviyesine ulaşmış durumda. Alışveriş, hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmişken ürün fiyatlarını da görmezden gelemeyeceğimiz apaçık ortada.
Hepimiz alışverişlerimizde karşılaştığımız küsuratlı rakamların sebebini -örneğin, alacağımız gömleğin etiketinde neden 100 TL değil de 99.99 TL yazdığını- merak etmişizdir. Devamlı olarak maruz kaldığımız bol 9’lu fiyatların sebeplerini duyunca aydınlanma yaşayacaksınız. Buyurun başlayalım.
“200 TL ve üzeri alışverişlerinize 25 TL indirim kodu” aslında ne demek?
Online alışverişlerin popülaritesinin arttığı şu günlerde promosyon kodlarını çok sık kullanır olduk. Peki ya bu kodların küsuratlı fiyatlarla nasıl bir ilgisi var?
Bir online alışveriş sitesinde “300 TL ve üzeri alışverişinize 30 TL indirim!” ifadesini gördünüz fakat almak istediğiniz iki ürünün biri 189 TL iken diğeri 109 TL. Toplam 289 TL yapacak alışverişinizde indirim kodu kullanamayacağınız için bir ürün daha almak için harekete geçiyorsunuz.
Alışverişlerde indirim kazanmanız için veya belli bir tutarda alışveriş yapmanız halinde çekilişe katılmanız için küsuratlı fiyatlarla baş etmeniz gerekebilir.
Beynimiz soldaki rakama odaklanıyor
Satın almak istediğimiz ürünün fiyatı 3,00 TL olduğunda beyin 3 rakamını, 2,99 TL olduğunda ise 2 rakamını dikkate alıyor. Yani farkında olmadan 2,99 TL fiyata sahip bir üründe 2 liranın yanında eklenmiş kuruşları pek önemsemeyiz ve ürün 3 liradan çok aşağıda bir fiyata sahipmiş gibi algılarız.
2008 yılında bu konu hakkında Güney Brittany Üniversitesinde ilginç bir bilimsel çalışma gerçekleştirilmişti. Bir pizzacıda yapılan deneyde 8 euro fiyatı olan pizzaların fiyatları 7,99 euro olarak değiştirilmiş ve çarpıcı sonuçlar elde edilmişti. Yalnızca 0,01 euro indirim yapılmasına rağmen satışlar %17 oranında artış görülmüştür.
9 rakamının insan beyniyle ilişkisi çok daha karmaşık
Ürün fiyatlarının küsuratlarının genellikle “.99” veya “.95” olduğunu görürüz. Bunun sebebi ise beynimizde bazı rakamların ve dolayısıyla bazı küsuratların daha çekici olmasıyla ilgilidir.
Bu konu ile ilgili MIT’den Duncan Simester ve Chicago Üniversitesinden Eric Anderson’un birlikte yürüttükleri bilimsel çalışmaya göz atalım. Üç ayrı katalogda aynı ürünü 44, 39 ve 34 dolar şeklinde farklı fiyatlandırmalar yapılmıştı.
İlginçtir ki aynı ürünün daha 39 dolar fiyat biçilen ürün daha çok satılmıştı. Daha ucuz bir alternatifi bulunuyorken 39 dolar fiyat verilen katalog neden daha fazla satış yapmış olabilir?
Bunun sebebinin fiyatın son rakamının 9 olmasının indirimli bir alışveriş yapıldığı fikrini tetiklediği keşfedildi. Ancak bu her zaman iyi bir fikir olmayabiliyor. İnsanların lüks hizmetler almak istediği yerlerde, örneğin pahalı restoranlarda alınan hizmetin ucuz olduğunu düşündürmemek için bu satış politikası genellikle kullanılmıyor.
Damlaya damlaya göl oluyor
Küsuratlı fiyatların sebepleri yalnızca psikolojik de değil. Alışverişlerinizde kartla ödemek yerine nakit ödeme seçeneğini kullanıyorsanız işletmelerin vergilerine sizin de katkınız olmuş olabilir. 29.99 TL’ye aldığınız bir ürünü ödemek için kasaya vardığınızda cebinizden 30 TL çıkarır, ödemeyi yapar ve çıkarsınız. Peki ya o kalan 1 kuruşlara ne oluyor?
Alışveriş yaptığınız işletmenin 10.000 şubesi olan bir zincir market olduğunu düşünelim. 10 kasası bulunan bu süpermarkette bir gün içinde her kasadan alışveriş yapan 200’er kişi olsa ve 1’er kuruş bırakmış olsalar gün sonunda toplam 20 TL eder ve bir yılda o 1 kuruşlardan tam 73.000.000 TL elde etmiş olunur.
Üstelik bu bir zincir market ise ve 1 kuruş dışında 5 kuruşların da alınmadığı düşünülürse bu miktar çok ciddi büyüklüklere ulaşır. Yani o umursamadığımız 1 kuruşlar ve 5 kuruşlar damlaya damlaya göl oluyor.
Sonuç olarak; ürün etiketlerinde karşılaştığımız küsuratlı fiyatların şirketlerin kullandığı bir tür satış politikası olduğunu ve yukarıdaki örneklerde de gördüğümüz gibi satış oranlarını ciddi bir şekilde arttırdığını söyleyebiliriz.
Dipnot: Eğer uğraşıp bu para üstünü almak isterseniz firmaların karşı çıkma hakkı bulunmuyor. Olumsuz bir cevap aldığınız takdirde firmalara dava açabilmek mümkün. 10.000 liraya varan tazminat ödenebiliyor.
