Fotoğrafı diğer sanat dallarından ayıran farklı özellikleri ve teknikleri bulunuyor. Bundan dolayı da fotoğrafçılığın, bir sanat dalı olduğu çoğu zaman unutuluyor. Oysa, fotoğraf sanatçısının hayal gücü ve denklanşöre bastığı tek bir an dahi sıra dışı ve muazzam fotoğraflar yaratabiliyor.
Bu durumda dikkat edilmesi gereken bir şey var ki o da, her fotoğrafçılık türünün sanat dalı kapsamına girmediğidir. Bir fotoğrafın sanat eseri olarak kabul edilebilmesi için fotoğrafçının, onu diğer fotoğrafçılardan ayıran kendine özgü bir havası olması lazımdır. Yani bir fotoğraf sanatçısının tüm fotoğraflarına baktığınızda, ortak bir ruh hissediyorsanız, sanat yapılıyor demektir.
Bazı fotoğrafların değeri, gerek insana hissettirdiği büyüleyici duygulardan kaynaklı gerekse tek bir anda yakalanmış benzersiz görüntüsünden kaynaklı, milyon dolarlık olabiliyor. Her ne kadar ülkemizde değeri çok da bilinmeyen bir sanat dalı olsa da özellikle Avrupa’da fotoğraf sanatı, oldukça önem kazanmış durumdadır.
Tarihi hikayesi, büyüleyici görüntüsü, eşsiz bir anda çekilmiş olması veya çok iyi bir kurguyla çekilmiş olması gibi sebeplerden dolayı milyon dolarlık fiyatlarıyla dünyanın en pahalı 20 fotoğrafını içeriğimizde derledik.
NOT: Bu içerikte göreceğiniz fotoğraflar birer NFT değildir. Tam tersine NFT teknolojisi hayatımıza girmeden önce satılan eserlerden oluşuyor.
Dünyanın En Pahalı Fotoğrafları
- Phantom – 6.500.000 Dolar
- Rhein II – 4.338.500 Dolar
- Untitled #96 – 3.890.500 Dolar
- Dead Troops Talk – 3.666.500 Dolar
- 99 Cent II Diptychon – 3.346.456 Dolar
- Chicago Board of Trade III – 3.298.755 Dolar
- The Pond-Moonlight – 2.928.000 Dolar
- Untitled #153 – 2.7000.000 Dolar
- Chicago Board of Trade – 2.355.597 Dolar
- Billy The Kid – 2.300.000 Dolar
- Tobolsk Kremlin – 1.750.000 Dolar
- Nude – 1.600.000 Dolar
- Georgia O’Keeffe Hands – 1.470.000 Dolar
- Georgia O’Keeffe Nude – 1.360.000 Dolar
- Untitled (Cowboy) – 1.248.000 Dolar
- Nautilus – 1.105.000 Dolar
- Dovima with Elephants – 1.051.976 Dolar
- Pantheon, Rome – 1.049.000 Dolar
- Kuwait, Stock Exchange II – 1.014.354 Dolar
- One – 1.000.000 Dolar
Doğanın saf ve büyüleyici güzelliği: Phantom
- Fiyat: 6.500.000 Dolar
- Sanatçı: Peter Lik
- Yayın yılı: 1999
Dünyanın en pahalı fotoğrafı olarak tarihe geçen Peter Lik’e ait Phantom adındaki fotoğraf, büyüleyici ve aynı zamanda ürkütücü bir güzelliğe sahip. Kanyon içerisindeki bir delikten, ışık hüzmesinin yayılması sonucu hayaletimsi bir figür varmış gibi görünüyor. Aynı zamanda, kumlu bir zemin ve kavisli kanyon duvarları ise doğanın saf ve büyüleci güzelliğini hatırlatıyor.
Peter Lik ise fotoğraflarını çekerken aldığı ilhamı bir röportajında şu sözlerle anlatıyor: ”Tüm fotoğraflarımda edindiğim temel amaç doğanın gücünü yakalamak ve fotoğrafa bakan kişiyi fotoğrafa karşı tutkulu hissettirmek olmuştur.”
Sadeliğin yarattığı huzur: Rhein II
- Fiyat: 4.338.500 Dolar
- Sanatçı: Andreas Gursky
- Yayın yılı: 1999
Rhein II olarak adlandırılan ünlü fotoğraf, aslında altılı bir fotoğraf serisine aittir ve içlerinden en büyük olanıdır. Gursky bu ünlü fotoğrafı için, ”Ren Nehrine bakan belli bir nokta, beni her zaman etkiledi ama tek bir fotoğraf bu görüntüyü aktarmaya yetmeyecekti.” demiştir. Gursky, uzun süre aklından çıkmayan Ren Nehri’nin fotoğraflarını çektikten sonra tam olarak istediği gibi olmadığı için, fotoğraflarda fazlalık olarak gördüğü unsurları dijital olarak silmiştir ve sonucunda dünyanın en pahalı ikinci fotoğrafı olma unvanına sahip Rhein serisini elde etmiştir.
Renkler, kıyafetler, model ve göz alıcı bir fotoğraf: Untitled #96
- Fiyat: 3.890.500 Dolar
- Sanatçı: 1981
- Yayın yılı: Cindy Sherman
Amerikalı görsel sanatçı Cindy Sherman’ın renkli fotoğrafı Untitled #96, sanatçının Centerfold adlı 12 fotoğraftan oluşan serisinin bir parçasıdır. Fotoğrafta tasvir edilen turuncu kazaklı, kısa sarı saçlı ve turuncu kareli etekli yerde uzanan kız hakkında Cindy Sherman, “Mutfağı annesi için temizleyen ve gazeteden bir şey koparan, ‘Yalnız mısınız?’ diye soran genç bir kızı düşünüyordum.” şeklinde konuşur. Fotoğrafın baskıları, New York, Chicago ve Rotterdam şehirlerindeki sanat müzelerinde bulunmaktadır.
Stüdyoda kurulmuş gerçekçi bir savaş sahnesi: Dead Troops Talk
- Fiyat: 3.666.500 Dolar
- Sanatçı: Jeff Wall
- Yayın yılı: 1992
Dead Troops Walk tablosunda sanatçı Jeff Wall, hem bir savaş tablosuna benzer hem de sanki bir zombi filminden fırlamış bir sahneye benzer bir hava yakalıyor. Ayrı şekilde birkaç sahneye sahip olan fotoğrafta, askerlerin savaş sonrası hayata geri dönüşü anlatılıyor. Fotoğraf oldukça gerçekçi gözükmesine rağmen aslında, Wall’un her detayını düşünerek hazırladığı geçici bir stüdyo setinde çekildi. Askerlerin duruşu, üniformaları, yaraları gibi tüm detayları Jeff Wall, kendisi karar verdi.
Dağınıklık içindeki düzen: 99 Cent II Diptychon
- Fiyat: 3.346.456 Dolar
- Sanatçı: Andreas Gursky
- Yayın yılı: 2001
Dünyanın en pahalı fotoğrafları listesinde birçok eseriyle adını sıkça duyacağımız Alman sanatçı Andreas Gursky’nin en ünlü fotoğraflarından biri olan 99 Cent II Diptychon, aslında iki parçadan oluşan renkli bir fotoğraf. Çalışma, bir sürü renkli ürünü bulunduran çok sayıda koridora sahip süpermarketi tasvir ediyor. Fotoğraflar çekildikten sonra perspektifin çok fazla olduğunu fark eden sanatçı Gursky, dijital olarak perspektifi azaltmış ve son halini oluşturmuştur.
Karmaşanın en iyi tasvirlerinden biri: Chicago Board of Trade III
- Fiyat: 3.298.755 Dolar
- Sanatçı: Andreas Gursky
- Yayın yılı: 1997
Listeye, Andreas Gursky’nin bir diğer fotoğrafıyla devam ediyoruz. Fotoğraflarında genel olarak, yüksek bir bakış ve geniş format tarzını kullanan sanatçının Chicago Board of Trade III eserinde de bu tarzı gözlemlenebiliyor. Aslında farklı zaman dilimlerinde çekilmiş olan Chicago Board of Trade adında bir serinin üçüncü fotoğrafı olan eser, Chicago Ticaret Kurulu’nun normal bir iş günündeki karmaşasını tasvir ediyor.
Alacakaranlığın ürkütücü hali: The Pond-Moonlight
- Fiyat: 2.928.000 Dolar
- Sanatçı: Edward Steichen
- Yayın yılı: 1904
Edward Steşchen tarafından, sanat eleştirmeni arkadaşının evinin yakınlarındaki bir gölette çekilen fotoğrafta, orman içerisindeki ağaçların arasında, ufukta görünen ayın yarım görüntüsü ile ürkütücü olduğu kadar büyüleyici bir hava görülüyor. Bu kadar yüksek fiyata satılmasının nedeni ise, yakalanması zor ve nadir görülebilecek bir anda çekilmesinden kaynaklı olduğu düşünülüyor.
Büyüleyici bir ceset fotoğrafı: Untitled #153
- Fiyatı: 2.7000.000 Dolar
- Sanatçı: Cindy Sherman
- Yayın yılı: 1985
Cindy Sherman genel olarak fotoğrafik otoportrelerden oluşan ve kendisi çoğu zaman hayalinde yarattığı bir karakter üzerinden tasvir eden bir sanatçı. Untitled #153 olarak adlandırılan fotoğrafta, çamur içerisinde toprakla kaplanmış şekilde yatan bir ceset görülüyor. Özenle düzenlenmiş ışık, oldukça uygun kostüm rengi ve başarılı şekilde yapılmış makyaj sayesinde ortaya çıkan fotoğraf, gerçekçiliğin dışında büyüleyici bir havaya sahip.
Bir diğer Gursky imzası: Chicago Board of Trade
- Fiyat: 2.355.597 Dolar
- Sanatçı: Andreas Gursky
- Yayın yılı: 1997
Dünyanın en pahalı fotoğrafları listesinde, Chicago Board of Trade serisinin üçüncü fotoğrafıyla beraber birinci fotoğrafı da yer alıyor. Üçüncü fotoğrafta da gözlemlenen yüksek bakış ve geniş formatın yarattığı karmaşa, Chicago Ticaret Kurulu’nun günlük bir karmaşasını anlatıyor.
Yıllarca aranan çocuk yaştaki bir suçlu: Billy The Kid
- Fiyat: 2.300.000 Dolar
- Sanatçı: Anonim
- Yayın yılı: 1879-1880 (?)
Babasının ölmesinin ardından Güneybatı ve Kuzey Meksika’da, genellikle çetelerle dolaşarak hırsızlık gibi kanunsuz çoğu şeyi yapan genç yaştaki Billly, 1880 yılında o dönemin şeriflerinden biri tarafından yakalanıp yargılandı ve asılmaya mahkum edildi. Ancak hapishaneden kaçmasıyla beraber iki milletvekilini daha öldüren Billy, bir şerif tarafından bir gece yakalanıp öldürüldü.
İlk yakalanmasından önce ise fotoğraflarının olduğu posterler her yere asıldı. Özellikle Amerika’da karıştığı suçlar sayesinde oldukça ünlü olan Billy’nin poster fotoğrafı ise oldukça yüksek bir fiyata satın alındı.
Tarihi güzellikteki yapısına yakışır bir fotoğraf: Tobolsk Kremlin
- Fiyat: 1.750.000 Dolar
- Sanatçı: Dmitry Medvedev
- Yayın yılı: 2009
Rusya Devlet Başkanı Dmitry Medvedev tarafından çekilen fotoğraf, Moskova’da bulunan tarihi güzellikteki yapısı Tobolsk Kremlin’in havadan çekilmiş görüntüsüdür. Oldukça eski bir tarihe dayanan Tobolsk Kremlin, devlet başkanı tarafından çekildikten sonra hayır amacıyla yapılan bir açık artırmada oldukçça yüksek bir fiyata satılarak dünyanın en pahalı fotoğrafları arasındaki yerini aldı.
Mahremiyet içindeki gizem: Nude
- Fiyat: 1.600.000 Dolar
- Sanatçı: Edward Weston
- Yayın yılı: 1925
Edward Weston fotoğraflarında sıklıkla, çıplaklık unsuru kullanıyor. Fakat, çıplaklık olan fotoğraflarında, modelin yüzünü fotoğraftan kesiyor veya çekim esnasında yüzü görünmeyecek şekilde poz alıyor. Bundan dolayı fotoğraflarda, hem modelin mahremiyeti korunur hem de gizemli bir hava yaratılır.
Nude adlı fotoğrafta, yerde yüzüstü şekilde uzanmış kadın olduğu tahmin edilen bir insan bedeni görülüyor. Modelin kim olduğu kesin şekilde bilinmemekle beraber, Weston’un o dönemki sevgilisi Miriam Lerner olduğu düşünülüyor.
Sanatçının hayranlık duyduğu bir vücuda dair: Georgia O’Keeffe Hands
- Fiyat: 1.470.000 Dolar
- Sanatçı: Alfred Stieglitz
- Yayın yılı: 1919
Alfred Stieglitz, ilk karısı ve çocuklarından ayrılmasına sebep olan, tutkulu bir aşkla bağlandığı sevgilisi O’Keeffe’nin hayranlık duyduğu vücudunun bölümlerini fotoğrafa almaya karar verdi. Bu kararından sonra ise 300’den fazla fotoğraftan oluşan toplu bir portre çalışması edindi. Stieglitz, portreyi neden parça parça yaptığının açıklaması olarak ise “Herhangi bir kişinin tam bir portresi olacak bir portre talep etmek, bir sinema filminin tek bir fotoğrafta yoğunlaştırılmasını talep etmek kadar boştur.” şeklinde açıklama yaptı.
Portre fotoğraflarına yeni bir bakış açısı: Georgia O’Keeffe Nude
- Fiyat: 1.360.000 Dolar
- Sanatçı: Alfred Stieglitz
- Yayın yılı: 1919
Alfred Stieglitz’in listedeki bir diğer fotoğrafı, tutkuyla bağlı olduğu sevgilisi O’Keeffe’nin vücudundan oluşuyor. Bir portre için kişinin tamamen görünmesine gerek olmadığını düşünen Stieglitz, fotoğrafta sevgilisinin yüzüne ve dizlerinden aşağısına yer vermiyor.
Gerçeğe en yakın olanı sunmak isteyen bir sanatçının eseri: Untitled (Cowboy)
- Fiyat: 1.248.000 Dolar
- Sanatçı: Richard Prince
- Yayın yılı: 1989
Richard Prince, 1970’lerde dergilerden makaleler keserek ve reklam fotoğraflarını yeniden düzenleyerek hayatını kazanan bir ressamdı. Buna dair, ”Peşinden gittiğim çalıntı fotoğrafları gerçek olamayacak kadar güzeldi. Bunlar hüsnükuruntu, kitlesel pazar dergilerinin reklam bölümlerinde yer alan halka açık resimler, bir yazarla ilgisi olmayan resimler… Benim ilgilendiğim bakışlarıydı. Gerçeğe en yakın olanı yeniden sunmak istedim.” şeklinde konuşan Prince, daha fazla dayanamayıp kovboyların fotoğraflarını çekmeye başladı. Ortaya ise, dünyanın en pahalı fotoğraflarından biri olan ”Cowboy” adlı eseri ortaya çıkarttı.
Siyah ve beyaz arasındaki karşıtlık: Nautilus
- Fiyat: 1.105.000 Dolar
- Sanatçı: Edward Weston
- Yayın yılı: 1927
Fotoğraf tarihinde modernizmin bir ölçütü olarak anılan Nautilus adlı Edward Weston eseri, düz siyah bir zemin üzerine nautilus kabuğunu koyarak siyah ve beyazın karşıtlığı üzerine bir fotoğraf ortaya çıkartıyor. İlhamını, ressam arkadaşının evinde gördüğü deniz kabuğu tablolarından alan Weston, fotoğraflarını her zaman gerçek dünyadaki nesnelere dayandığını açıklamıştır.
Richard Acedon tarafından moda fotoğrafçılığında açılan çığır: Dovima with Elephants
- Fiyat: 1.051.976 Dolar
- Sanatçı: Richard Avedon
- Yayın yılı: 1955
Moda fotoğrafçılığında çığır açmasıyla ünlü sanatçı Richard Avedon, Dovima adındaki bir modeli, stüdyolarda ve bu fotoğrafta görüldüğü üzere sirk gibi Paris’in çeşitli yerlerinde fotoğrafladı. Sanatçı bu fotoğraf için ”Filleri devasa bir çatı penceresinin altında gördüm. Daha sonra doğru elbiseyi bulmam gerekiyordu ve burada bir tür rüya imajı için bir potansiyel olduğunu biliyordum.” şeklinde açıklama yaptı. Rüya imajını yaratmak için seçilen elbise, 19 yaşındaki Yves Saint Laurent tarafından Dior için yapılan ilk tasarımdı.
İhtişamlı ve devasa bir yapı: Pantheon, Rome
- Fiyat: 1.049.000 Dolar
- Sanatçı: Thomas Struth
- Yayın yılı: 1990
Thomas Struth eseri, Roma’nın oldukça ihtişamlı ve devasa yapılarından biri olan Pantheon’da çekilmiştir. Fotoğrafa baktığımızda ilk olarak devasa yapı içerisindeki insanların, bu göz alıcı yapı karşısında ne kadar küçük göründüğü dikkat çekiyor. Struth’un bu fotoğrafı aslında, müzeleri ve anıtları ziyaret eden insanları çektiği bir seriye ait.
Gursky’nin karmaşasından bir örnek daha: Kuwait, Stock Exchange II
- Fiyat: 1.014.354 Dolar
- Sanatçı: Andreas Gursky
- Yayın yılı: 2008
Andreas Gursky fotoğraflarından birkaçını bile bilen biri, ‘bu Gursky fotoğrafıdır’ diyebileceği kadar bariz özellikler barındıran eserlere sahip bir sanatçı. Bundan dolayı, Gursky’nin Chicago Ticaret Kurulu serisinde de görülen yüksek bakış açısı ve geniş formatın yarattığı kargaşa, Kuveyt Borsası eserinde de gözlemlenebiliyor.
Benzersiz bir anda çekilen tek bir fotoğraf: One
- Fiyat: 1.000.000 Dolar
- Sanatçı: Peter Lik
- Yayın yılı: 2010
Androscoggin Nehri’nin kıyısında şafaktan hemen sonra çekilen fotoğraf, benzersiz bir ana ait. Peter Lik bu fotoğrafı çekerken sadece bir defa deklanşöre basıyor ve bu eseri için tek bir baskı üretiyor. Dolayısıyla adının ‘One’ olmasına karar veriyor.
Sattığı ilk milyon dolarlık fotoğraf olma özelliğine de sahip ‘One’ için Peter Lik, fotoğrafı çektiği sabah için “Bu sabahı hayatımın geri kalanında asla unutmayacağım” diyor ve ekliyor ”Hayatım boyunca tek seferde çektiğim en iyi fotoğraf.” Benzersiz olmasından da dolayı oldukça değerli olan eser, listeye girmeyi başarıyor.
