Dünyanın gözü kulağı bir süredir Kazakistan’da. Yıllardır oldukça sakin bir yaşantıya sahip olan Kazaklar, hükümetin zam kararları sonrasında adeta çileden çıktılar. Zamlardan ve hayat pahalılığından şikayetçi olan halk, sokakları adeta savaş alanına çevirdi. Olaylar birkaç gündür duruldu ancak Kazakistan’da yaşanan olaylar, kripto para piyasasını ciddi anlamda salladı. Neden mi? Gelin anlatalım.
Kazakistan, kripto para madenciliği için oldukça avantajlı bir ülkeydi. İşin güzel yanı, hükümet de bunun farkındaydı. Ülkedeki boş ve eski depolar, maden çiftliklerinin kurulması için biçilmiş kaftan gibiydi. Üstelik soğuk iklim, cihazları soğutmak için gerekli olan ekstra maliyetleri de devre dışı bırakıyor, bu da genele vurulduğunda milyonlarca dolarlık tasarrufa imkan tanıyordu. Üstelik Kazakistan zaten enerjinin ucuz olduğu bir ülkeydi. Tüm bunlar, Kazakistan’ı madencilik cenneti haline çevirdi.
Çin’in yasaklama kararı, Kazakistan’ı milyonların gözdesi haline getirdi
Çin hükümeti, kripto paralara her zaman sert çıktı. Ancak Çin, uzunca bir süre kripto para madenciliğinin merkezi konumunda kaldı. Hatta dünya genelindeki madencilerin yüzde 60’tan fazlası Çin’deydi. Ancak geçtiğimiz yıl yapılan bir açıklama, Çin’deki madencilerin planlarını bozdu. Çin hükümeti, madenciliğin yasaklandığını açıkladı. Bu yasaklama, madencilerin akın akın Kazakistan’a göç etmesine yol açtı. Zira Kazakistan, Çin’e oldukça yakındı. On binlerce cihazın nakliyesi, madenciler için hiç de zor olmamıştı. Yaşananlar, Kazakistan’ın madencilerin gözdesi haline gelmesini sağlamıştı. Ta ki Ekim 2021‘e kadar…
Her şeyin yolunda gittiğini düşünen Kazakistan, ucuz enerjiye rağmen beklemediği bir durumla karşılaştı. Ülkeye akın eden madenciler, Kazakistan’ın enerji şebekelerine görülmemiş bir yük bindirdiler. Hükümet, ülkedeki tüm elektriğin yüzde 8’inin madenciler tarafından kullanılmasının önüne geçmek istedi. Bu kez de madenciler, hiç beklemedikleri bir kısıtlama ile karşılaştılar. Hükümet, aşırı tüketime yol açan ve kesinti riski oluşan madencilerin enerjilerini anında keseceğini duyurdu. Kapasiteler normale döndüğünde, madenciler yeniden elektriğe kavuşabileceklerdi.
18:00-23:00 saatleri aralığında kesintiler başladı
Kazakistan’daki madenciler, Ekim 2021 itibarıyla hala iyi durumdalardı. Bölgede madencilik çiftliği kuran Didar Bekbauov, bazı günler saat 18:00 ila 23:00 suları arasında kesintiler yaşandığını söylemiş, bunun en fazla Mart 2022’ye kadar devam edeceğini düşündüklerini belirtmişti. Bu durum on binlerce dolara mal olacaktı ve riskliydi. Zira çalışan sistemlerin aniden durması, soğuk hava nedeniyle arızalara yol açabilirdi. Ancak tüm bunlar, madencilerin gözünü korkutmamış, şirketler çalışmaya devam etmişti. Şimdiyse durum, hiç olmadığı kadar kötü bir halde…
Ocak 2022: Madenciler için eşi benzeri görülmemiş bir belirsizlik başladı
Kazakistan, geçtiğimiz günlerde başlayan karışıklıklar nedeniyle Bitcoin madencilerinin kabusu haline geldi. Yağma gibi olayların sıklığı, maden çiftliklerinin alarm durumuna geçmesine yol açtı. Hatta bölgeden gelen haberlere göre bazı maden çiftlikleri, tesis güvenliğini sağlayabilmek adına çeşitli tedbirler aldılar. Neyse ki şimdiye kadar herhangi bir yağma durumu bildirilmedi. Peki sorun ne mi? Sayısı tam olarak bilinmeyen ve günlerdir çalıştırılamayan madencilik cihazları, devam eden huzursuzluk ve ülkede bulunan Rus askerler…
Kazakistan’daki madencileri bir araya getiren otoriteler, ne yapacaklarını bilemiyorlar. Yetkililer tarafından yapılan tek açıklama, şu an için tek dertlerinin tesisleri korumak olduğu yönünde. Kazakistan Ulusal Blok Zinciri ve Veri Merkezleri Endüstrisi Birliği Başkanı Alan Dorjiyev tarafından yapılan açıklamalarda, şu an için tüm çiftliklerin güvende olduğu ancak yarın neyle karşılaşılacağının kimse tarafından bilinmediği ifade ediliyor. Eğer protestolar ülkenin kuzeyindeki maden çiftliklerine kayarsa, kripto para dünyasını çok daha kötü günler bekliyor olabilir. Şu an için beklemekten başka bir çaremiz de ne yazık ki yok…
Kazakistan’daki olayların kripto para camiasına olan bilançosu:
Madencilik dünyasının gözdesi haline gelen ülkede yaşanan karışıklıklar, Bitcoin ağının sürekli olarak çalışabilmesi için harcadığı hesaplama gücü miktarını, yani Bitcoin hash rateini yüzde 12 düşürdü. Ayrıca belirsizlik ortamı, yatırımcıların kaçmasına ve güvenli limanlara sığınmasına yol açtı. Analistler, yaşanan olayların Kazakistan’daki madencilik sektörüne 7,2 milyon dolara mal olabileceğini düşünüyorlar. Olaylar uzadıkça, hash rate düşmeye devam ettikçe ve yatırımcı kaçtıkça, kripto para sektörü daha fazla yara almaya devam edecek. Bu da başta Bitcoin olmak üzere tüm kripto para birimlerinin fiyatını etkileyecek.
Neden gitmiyorlar?
Olaylar bu kadar çığırından çıkmışken madencilerin Kazakistan’ı neden terk etmediğini düşünüyor olabilirsiniz. Böyle bir şey, ne yazık ki pek de mümkün değil. Çünkü çevrede, enerjinin Kazakistan’daki kadar ucuz olduğu başka bir ülke yok. Üstelik bazı ülkelerde yaptırımlar da mevcut. Hal böyle olunca da tek çare ABD. Ancak Kazakistan’dan ABD’ye gitmek, sayısız riskle dolu. Bu riskler neler mi?
Madencilik şirketleri, kullandıkları cihazların çok pahalı olduğunu, bu cihazların taşınması sırasında hasar görebileceğini düşünüyorlar. Ayrıca ülkedeki maden çiftliklerini Kazakistan’dan ABD’ye taşımak için 2 hafta gibi uzun bir süre gerekiyor. Üstelik sorunlar bunlardan ibaret değil. ABD’de Bitcoin çiftliği kurmak pek de kolay bir iş değil ve bir maden çiftliğinin kurulabilmesi için aylarca hazırlık yapılması gerekiyor. Yani madenciler için Kazakistan’da kalıp olayların yatışmasını temenni etmekten başka bir çare kalmamış durumda…
Bu içerik yatırım tavsiyesi kapsamında değerlendirilemez.