Geçtiğimiz yıl Eylül ayında çıkan Crusader Kings III, strateji severlere muazzam bir tecrübe vadetmekle kalmamış, bu stil derinlikli strateji oyunlarına uzaklıklı duranları bile kendisine çekmeyi başarmıştı. Büyük keyif aldığım, çok severek oynadığım oyunlardan birisi olmuştu. Hasebiyle Royal Court duyurulduğunda birçok oyuncu üzere ben de sevindim ve doğal olarak yakın takibe aldım. Bir de bunun üzerine karşıma bu ek pakete bir birinci bakış atma fırsatı çıkınca hayır demem beklenemezdi, o denli değil mi 🙂
Hafta sonu boyunca süratli bir CK3: Royal Court tipi yapıp, bol bol not aldım. Şubat ayında gelecek bu ek paket, bizlere ne üzere yenilikler sunacakmış, buyurun daima birlikte süratlice bir göz atalım:
Saray ahalisinden ne havadisler var bakalım
Paradox, strateji oyunlarını, bilhassa de tarihi strateji oyunlarını çok yeterli yapıyor dersem herhalde çok da itiraz eden olmaz. Sonuçta, Europa Universalis, Hearts of Iron, Victoria ve Crusader Kings serilerinin her birisi, oyun severleri kendine çekmeyi başaran ve değerli oyuncu toplulukları edinen seriler oldular.
Tahminen bundan daha uygun yaptıkları bir şeyse, çıkardıkları oyunları yıllar boyunca canlı tutabilmeyi başarmaları ki burada da devreye ek paketler giriyor. Yeniden sonda söyleyeceğimi başta söyleyeyim, bu geleneği CK3 için de devam ettireceklerine işaret eden bir ek paketle karşı karşıyayız.
Royal Court, oyuna yeni medeniyet, ünite vs eklemek yerine farklı bir bahse odaklanıyor: Saray. Tarihe baktığımızda sarayların, yalnızca idare için değil, birebir vakitte kültür için de birer merkez olduğunu görüyoruz. Royal Court da bunu göz önünde bulundurarak hazırlanmış bir ek paket diyebiliriz; olağan bunu yeniden işin idare boyutuyla harmanlayıp yapıyor.
Ek paketle gelen yeniliklerden birisi taht odamızın (Throne Room) üstlendiği rol. Burada hem emrimizdeki yöneticileri hem aile üyelerimizi hem konuklarımızı ağırlıyor, vakit zaman bu isimlerin problemlerine, gündeme getirmek istedikleri olaylara kulak veriyor ve uygun gördüğümüz biçimde karara bağlıyoruz. İşin ‘mahkeme’ (Court) olarak değerlendirilebilecek kısmı da ortaya çıkan birtakım uyuşmazlıklarda yahut lisana getirilen talepler hakkında verdiğimiz kararlar halinde gösteriyor kendisini.
Taht odasında bahsedildiğinde zihinlerde canlanan tablonun kıymetli ögelerinden birisi de ihtişam olsa gerek. İşte ek paketin beraberinde getirdiği özelliklerden birisi de tam olarak bu, ihtişam (Grandeur) seviyemiz. Odada sunulan hizmetin kalitesi (mesela yemekler) konuklarınızı etkilemenize yardımcı oluyor, bir yandan da daha üst seviye konukları ağırlamanızı sağlıyor. Yeri geldiğinde rakiplerinizi de bu halde etkileyebiliyorsunuz hatta.
Hazır ihtişamdan bahsederken taht odamızı nasıl dayayıp döşediğimizden de kelam edelim bari 🙂 Taht odamızı renklendirmek için hanedanımızın flamasından tutun kıymetli silahlara, tarih yapıtlara, av ganimetlerine, yazma yapıtlara varıncaya kadar pek çok pahalı eşya kullanabiliyoruz. Bunların sayısı ve değeri yükseldikçe, tesirleri de artıyor.
Taht odanızda devir periyot maceraperestleri, gezginleri, mucitleri, muharrir yahut şairleri konuk ediyor, kendilerinin yapmayı planladıkları şeyler için dayanak taleplerine maruz kalabiliyorsunuz. Bu talepleri kabul eder, çalışmalarını maddi ve manevi olarak desteklerseniz ve çalışma başarılı bir formda sonlandırılabilirse, üretilen silah, keşfedilen tarihi eser, yazılan kitap vs taht odanızı süsleyebilecek objeler ortasında yerini alıyor. Kimi vakit da hükümdarımızın tacı, zırhı, silahı oluveriyor bunlar. Hatta vakit zaman hanedan üyeleri ortasında bu objeler yüzünden hasımlıklar baş gösterebiliyor. Tahtın öteki varisi olan kardeşiniz, “Aramızın açılmasını istemiyorsan bizim pederden kalan şu antikayı bana yollayıver bakayım” diyerek aba altından sopa gösterebiliyor mesela 🙂
Kaliteli hayatı motto edinmişseniz, sarayımıza biraz daha düzey atlatalım diyorsanız, yeni görevlendirmeleri de bunun için kullanabiliyorsunuz. Sıhhatinizi muteber ellere teslim etmek için bir doktor, geriliminizi atıp rahatlamak, şöyle doya doya kahkaha atmak için bir soytarı, atlarınıza daha yeterli bir bakım sunabilmek için seyis, size yönelebilecek hücumlara göğsünü gerecek bir muhafız görevlendirebiliyorsunuz. Bunları, şu yahut bu halde hem ihtişamınıza katkıda bulunuyor hem de idarenizi kolaylaştırıcı bir rol üstleniyorlar.
İşin kültür kısmına geldiğimizde ise; belirtilebilecek birkaç nokta bulunuyor. Bunlardan birincisi, topraklarınızda (ve kimi durumlarda komşularınızı da kapsayan bir coğrafyada) hâkim kültürden sıyrılıp yeni bir kültür inşa edebilmeniz (Cultural Divergence). Haliyle bu kültürün önderi de siz oluyorsunuz ve bu kültürün ne kadar kabul göreceği de hükümdarlığınız açısından kıymetli bir sorun haline gelebiliyor.
Buna benzeri bir durum karma kültür (Hybrid Cultures) konusunda da geçerli. Kimi durumlarda, iki kültürün bir karmasını oluşturup, hibrit bir kültür ortaya çıkarmanız da mümkün. Bunu yaparken, farklı başlıklarda hangi kültürün daha baskın olacağını seçebiliyor, dilerseniz her iki kültürün eşit tesirde bulunduğu bir orta yol da benimseyebiliyorsunuz. Bu yeni kültürle gelen birtakım avantajlardan da yararlanabiliyorsunuz elbette.
Kültürden bahsederken lisan problemine değinmek lazım. Sarayınızda kullanılan lisan, doğal olarak hâkim lisan. Vassallarınızın, konuklarınızın, hizmetinizdekilerin de size taleplerle gelirken yahut sadakatlerini sunarken bu lisanı kullanması beklenir. Bu lisana hâkim olmayanlar, kendilerini utandırabilecek durumlara düşebiliyorlar. Emsal bir durum sizin için de geçerli olduğundan lisan öğrenmek değerli. Lisana hâkim bireylerden dayanak alarak yeni bir lisan öğrenmek, komşularınız yahut fethettiğiniz topraklar üzerindeki etkinize de etki edebilecek bir öge.
Gelelim lisanı dolanıp utanç içinde kalmak sorununa. Royal Court (Kraliyet Mahkemesi uygun bir çeviri oluyor mu emin değilim, lakin şimdilik bu türlü devam edelim) toplayabilmeniz için muhakkak kaideler var ve bunların başında da Kral yahut Kraliçe (Sultan ya da İmparator da diyebiliriz) statüsünde olmanız geliyor. Yani şayet bir hükümdarın vassallarından ya da bir sultanın sancakbeylerinden birisiyseniz, Royal Court toplamak üzere bir bahtınız yok, bilakis o kralın/kraliçenin ya da sultanın topladığı heyete katılıyor, kendilerine sadakatinizi sunuyor ve onlardan taleplerden bulunabiliyorsunuz. Sadakatinizi sunarken, sarayın lisanına hâkim değilseniz rezil rüsva olabiliyor, talebinizi gereğince sağlam temellere dayandırıp hakkıyla lisana getiremezseniz hükümdarın sert karşılığıyla saraydan boynunuz bükük bir halde ayrılabiliyorsunuz. Ancak işinizi bilenlerdenseniz, ağzınız düzgün laf yapıyorsa tek bir kurşun sıkmadan yahut suikast planlarına bulaşmadan topraklarınıza toprak katmanız bile mümkün olabiliyor.
Daha evvel birçok kere olduğu üzere bu sefer de anlatılabilecek pek çok ayrıntı var ve ben temelinde bunları unsurlar halinde sıralamakla yetindim yalnızca; o ayrıntıların oyundan aldığımız keyfi nasıl artırdığını saatlerce anlatabilirim, fakat anlatmıyorum:) Sonuçta, Royal Court 2 ay kadar sonra, 8 Şubat 2022’de gelecek ve bizler o vakit bu ek paket hakkında uzun uzun konuşacağız diye umuyorum.
Lakin şunu söyleyerek birinci bakışı noktalamış olayım; 3 günlük mühlet bana yetmedi, tekrar dolu dolu ve çok keyifli bir oyun tecrübesi bizleri bekliyor diyebilirim. Crusader Kings 3, zati çok âlâ bir oyundu. Artık de Royal Court ile bu tecrübenin üzerine koyarak yoluna devam edeceği anlaşılıyor. Sabırsızlıkla bekliyorum, çok yakından takipteyim.